Türk medeni hukukunda yer alan üst hakkının vergi usul kanunu kapsamında değerlendirilmesi

Abstract

Vergi kavramı, devletin, yükümlü olduğu kamu hizmetlerini yerine getirmek için katlanmak durumunda kaldığı kamu harcamalarını karşılamak üzere, egemenlik gücünden destek alarak, tek taraflı ve karşılıksız olarak cebir altında olan parasal ödemeleri ifade etmektedir. Devlet mükellef ilişkisinin temeli devletin vergilendirme yetkisinde yer almaktadır. Devlet ve mükellef arasında kurulan hassas vergi ilişkisi dayanağını vergi hukukundan almaktadır. Vergi hukuku taraflardan birinin üstün olduğu kamu hukuku kapsamında düzenlenmektedir. Türkiye’de Vergi Usul Hukukunun konusuna giren tüm konular, vergi ilişkisinden doğan hak, yetki ve görevlere ilişkin hükümler 213 sayılı Vergi Usul Kanununda sıralanmaktadır. Vergi Usul Kanunu kapsamında değerlendirilmeye alınması gereken başlıklardan biri üst hakkıdır. Türk Medeni Kanunu ve Türk Eşya Kanun hükümlerince irtifak hakları kapsamında değerlendirilen üst hakkı, sahibine başkasına ait bir taşınmaz üzerindeki mülkün maliki olma yetkisini veren hak olarak tanımlanmaktadır. Üst hakkı bu haliyle arazi üzerindeki mülkiyetin arazi altına ya da üzerine inşa edilen yapıların da aynı mülkiyet kapsamında değerlendirildiği kuralının istisnası olarak karşımıza çıkmaktadır. Sosyal ve ekonomik açıdan son derece önemli olan üst hakkı ve üst hakkı tesis etmek suretiyle inşa edilen yapının itfası çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra kanun, genelge ve özelgelere yer verilerek üst hakkının Türk Hukuk Sistemindeki yeri, tanım ve kapsamına ek olarak değerleme ve amortismanına ilişkin hükümler ışığında çalışma tamamlanmıştır.