YALOVA HAVUÇ (Daucus carota L.) GEN HAVUZUNDA BULUNAN GENOTİPLERİN BAZI MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Abstract

Bu çalışma 2020 yılında Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nde TÜBİTAK tarafından desteklenen 117G002 no.lu “Kışlık Sebze Yetiştiriciliğinde Hat ve Çeşit Geliştirme” isimli projede yer alan havuç gen havuzu geliştirme çalışmaları kapsamında, 10 genotipin yaprak özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Türkiye’de havuç yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı illerden (Kahramanmaraş, Hatay) ve yurt dışından (Tacikistan) oluşturulmuş gen havuzu içerisinde sarı, turuncu ve mor havuç tipleri mevcuttur. Söz konusu gen havuzundaki 96 farklı bireyin çıkış oranları ve yaprak özellikleri belirlenirken UPOV ve IPGRI çeşit tanımlama formlarından faydalanılmıştır. Formlarda yer alan çıkış, olgun yaprak sayısı, yaprakta tüylülük, yaprak tipi, yaprakta bölünme, yaprak rengi, yaprak rengi yoğunluğu, yaprak duruşu, yaprak uzunluğu, petiolede antosiyanin varlığı, bitki örtüsü kriterleri incelenerek genotiplerin mevcut durumu ortaya konulmuştur. Genotiplerin olgun yaprak sayıları incelendiğinde değerlerin 6 ile 14 adet arasında değiştiği görülmüştür. Yaprak tipi ile yaprakta bölünmenin paralellik gösterdiği belirlenmiştir. Hatay Moru genotipi olgun yaprak sayısı, yaprak sapında antosiyanin özellikleri bakımından en yüksek değerleri vererek dikkat çekmiştir. Hatay Moru ve Kahramanmaraş genotiplerine ait bireylerde yaprak tüylülüğünün yoğun olduğu, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünde daha önceki çalışmalardan gen havuzuna aktarılan mor tiplerde (Genotip 3, Genotip 11, Genotip 12, Genotip 16, Genotip 20) ise yaprakta tüylülüğün çok az olduğu belirlenmiştir.