4306 sayılı Sekiz Yıllık İlköğretim Kanununun kabulünden sonra ilköğretim kurumlarının altıncı sınıflarında okutulan Türkçe ders kitapları üzerine bir inceleme

Abstract

Bireylere zihinsel gelişimleri ve toplumsal gelişmelerine dayalı olarak dilsel becerileri kazandırmada, Türkçe öğretiminin önemli görevi vardır. Öğrenme-öğretme süreçlerinin oluşturulmasında, etkileşimin en yoğun gerçekleştiği eğitim durumları sürecinde, öğretimi desteklemek için gerekli unsurlardan biri araç-gereçlerdir. Eğitim sürecinde vazgeçilmez olarak kullanılan en temel öğretim gereçlerinden biri de ders kitabıdır. Bu çalışmada 4306 sayılı Sekiz Yıllık İlköğretim Kanununun kabulünden sonra yayınlanan, 6. sınıf üç Türkçe ders kitabı üzerinde inceleme yapılmıştır. Çalışma giriş, I., H. bölüm, sonuç ve önerilerden oluşmaktadır. Girişte anadil ve öğretimi, ana dil öğretiminde Türkçe öğretimi, eğitim ortamı, eğitim durumları, araç-gereçler ve ders kitabının önemi konularına değinilmiştir. I. bölümde ders kitapları biçim açısından incelenmiştir. Bu incelemede ders kitaplarının ön kapaklan, sırtlan, arka kapaklan, iç kapaklan, ikinci ve sonraki yapraklan, diğer yapraklarında bulunan bilgiler ve metinlerdeki harf ve rakam büyüklükleri, Talim ve Terbiye Kurulu'nun belirlediği esas ve usullerle ve Türk Standartarı Enstirasü'nto belirlediği standartlarla karşılaştırılmıştır. II. bölümde ders kitaplarının metin türleri, metinlerin uzunluğu, metin yazarları, metin üstü ve metin altı bölümleri ve kullanılan terimlere göre içeriği incelenmiştir. Sonuç ve Öneriler bölümünde, ders kitaplarının, metin türü seçiminde, Türk edebiyatının yazarlarından faydalanmada, terim seçiminde farklılık gösterdiği ve hazırlanan metin altı ve metin üstü bölümlerinde öğretmenlere ve öğrencilere yeterince yol gösterilmediği görülmüş; ayrıca ders kitaplarında karşılan sorunlarla ilgili önerilerde bulunulmuştur. Anahtar kelimeler: ana dil, program, ders kitabı, metin. Bayram BAŞ

VI Turkish education has an important role in the development of individuals' verba! skills, which rely on their mental and social developments. Course materials are of the most important components of the process of interaction that takes place in teaching and learning environments. Textbooks are undoubtedly the most highlighted elements of course materials. The current study compared three textbooks used in 6th grade that were published in accordance with Eight Year Primary School Law (No: 4306). This study consists of Introduction, Part I, Part II, and Results and Recommendations sections. Introduction section discusses the concepts of main tongue, teaching in main tongue, teaching students whose main tongue is Turkish, teaching environments, classroom instructions, course materials, and the importance of textbooks. In Part I, the three 6 grade textbooks selected for this study were compared in terms of their appearance. More specifically, the textbooks were compared in terms of the quality their front, back, and inside covers, and the binding cover, as well as the appropriateness of the information available on these cover pages and the print points, using the standards given by the Commission of Instruction and Education and the Institute of Turkish Standards. In Part II, the three textbooks were compared in terms of type, length, authors of texts, above and beneath sections of texts, and the terms used in these texts. Results and Recommendations section listed the findings of this study and stated that the three textbooks showed differences in their selection of texts and terms used in these texts, and in benefiting from the Turkish authors. Also, it was stated that the above and beneath sections of texts were not observed to be very helpful for students and teachers. Finally, recommendations are given regarding the problems encountered in textbooks. Key words: Main tongue, program, textbook, text. Bayram BAŞ