4306 sayılı Sekizyıllık İlköğretim Kanunu'nun kabulünden sonra ilköğretim kurumlarının yedinci sınıflarında okutulan Türkçe ders kitapları üzerine bir inceleme

Abstract

İlköğretim okullarında okutulan Türkçe dersleri; ana dilini geliştirmeye, onu bilinçli ve yapıcı hale getirmeye çalışmalıdır. Türkçe dersleri ilmî temellere dayandırılmaya çalışıldığında, Türkçe eğitimi ve öğretiminde başan sağlanacaktır. Ders kitapları öğretimde ana kaynaktır. Türkçe ders kitaplarının teknik, görsel ve içerik yönünden yeterli olması, iyi bir ana dil öğretiminin gerçekleşmesi anlamına gelir. Bu çalışma, 4306 sayılı İlköğretim Kanununun kabulünden sonra yayımlanan 7.sınıf Türkçe ders kitapları üzerine bir inceleme çalışmasıdır. Tez, dört bölümden oluşmaktadır. Girişte dilin önemi, ana dil eğitimi, eğitim ortamı,eğitimde araç-gereçler ve ders kitabının yeri üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde Türkçe ders kitaplarının tanıtımı, biçim ve tasannu incelenmiştir. Kitapların biçimsel özellikleri değerlendirilirken Millî Eğitim Bakanlığının belirlediği ders kitaplarının hazırlanmasıyla ilgili esas ve usullerin yanı sıra Türk Standartları Enstitüsü' nün ders kitaplarıyla ilgili standartı belirleyici olmuştur. Kitaplarda görsel materyallerin nasıl ve ne şekilde kullanıldığı incelenmiş, bibliyografya, indeks ve sözlük kısımlan değerlendirilmiştir. İkinci bölümde kitaplara seçilen metinlerin yazarları, türler ve içerik bakımından ayrı ayrı ele alınmıştır. Metinler içerik bakımından konular ve dil-anlatım şeklinde alt başlıklarda incelenmiştir. Kitaplardaki hazırlık ve değerlendirme çalışmaları ele alınmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde metin seçiminin önemine değinilerek metin altı soruları, metnin işlenişinde yer alan çalışmalar üzerinde durulmuştur. Dil bilgisi bölümleri değerlendirilirken kitaplardaki dil bilgisine ait terimler de irdelenmiştir. İmlâ ve noktalama yanlışları ve eksikleri tespit edilmeye çalışılmış, telâffuz konusuna kitaplarda yer verilip verilmediğine bakılmıştır.VI Son bölümde sonuç ve önerilerde bulunulmuş, belli başlı teknik, görsel ve içerik hataları belirtilerek kitaplar arası değişik uygulamalar ortaya konmuştur. Sorunlarla ilgili öneriler sunulmuştur. Anahtar kelimeler: Türkçe öğretimi, ilköğretim, ders kitabı

VII When the Turkish Language lessons in primary schools aim to improve the mother tongue(Turkish), and to provide it with ingrained consciousness and make it constructive and when they are based on scientific principles, there will be a success in Turkish Language Teaching. Textbooks are the primary sources in an instruction. The adequacy of Turkish textbooks in terms of technique, visual quality and content means the achievement of successful first language instruction. This study is an investigation of the seventh grade Turkish textbooks which were published after the legislation, bearing the number 4306, of Eight-year Primary Education. The thesis is consisted of four chapters. The first chapter, introduction, focuses on the importance of language, first language instruction, the setting of education, materials in education, and the importance of the textbooks. In the first chapter, Turkish textbooks have been introduced. Then, their form and design have been examined. While evaluating the design features of the books, the criterion of the institution of Turkish Standards as well as the principles and methods designated by the Ministry of Educationhas been taken into consideration. In the books, the use of visual materials, bibliography, index and dictionary parts have been evaluated. In the second chapter, the texts in the books have been examined separately regarding the genre and content. Those texts have been analyzed in terms of content under the subheadings, namely, topics and rhetoric. Moreover, the preparation and evaluation studies in the books have been considered.VIII The third section of the study emphasized the importance of textbook selection and focused on the comprehension questions and the exercises of the texts. While studying the grammar parts, the terminology of the grammar is also examined. Spelling and punctuation mistakes have been identified. Moreover, the books have been inspected in terms of whether pronunciation is discussed in them or not. The fourth chapter is a section of conclusion and suggestions. In this chapter, not only the main mistakes related to technique, visuality and content, but also the different practices among the books have been pointed out. Finally, the suggestions for the problems have been put forth. Key words: Turkish Language teaching, primary school education, textbooks.