Tavas halk kültürü

Abstract

II İnsanlık tarihinde 19. yüzyıldan itibaren baş döndürücü bir değişme olmaktadır. Bu hızlı değişmeyi ülkemizde ve pek çok yöremizde olduğu gibi Tavas'ta da gözlemek mümkündür. Halkın bilgisi manasına gelen folklor, ileri toplumlarda toplumsal kültürün bir dalıdır. Halk bilimin sahası toplumların maddî ve manevî alandaki kültürel ürünleridir.Halk kültür ürünlerinin derlenip muhafaza edilebilmesi toplumların belli vasıflarını koruyabilmeleri açısından büyük önem arz eder. Denizli'nin büyük ilçeleri arasında yer alan Tavas' m halk bilimi açısından bugüne kadar yeterince incelendiği söylenemez. Bu çalışmalar umumiyetle resmi veri ve bilgilerin biraraya getirilmesi mamyetindedir.Tavas ilçesinin folklor özelliklerini, kültürel dokusunu ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmamız şu bölümlerden oluşmaktadır ; Giriş bölümünde, Denizli ili ve Tavas ilçesi hakkında, tarihi, coğrafi ve sosyo kültürel genel bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde, hayatın dönüm noktalarıyla ilgili törenler, doğum, sünnet, askere uğurlama ve karşılama, evlenme, hacc'a uğurlama ve karşılama, ölüm gelenekleri, kutlama törenleri, bereket törenleri ele alınmıştır.. İkinci bölümde, çeşitli konulardaki adet ve inanmalar, olağanüstü varlıklara inanma, insan davranışları ve çocuklarla ilgili inanmalar, hayvanlarla ilgili inanmalar, bitkiler, ağaçlar ve yiyeceklerle ilgili inanmalar, eşyalar ve günlerle ilgili inanmalar ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, halk oyunları, oyunlar ve çeşitleri, oyunlar ve doğuş hikayeleri, oyunlarda müzik ve kullanılan çalgılar, oyunların figürlerle anlatımı ele alınmıştır. Dördüncü bölümde, halk edebiyatı, ağız özellikleri, deyimler, atasözleri, bilmeceler, dualar ve beddualar, türküler, maniler, ninniler, masallar, hikâyeler ele alınmıştır. Beşinci bölümde, giyim-kuşam süslenme, çocukların giyimi, gençlerin ve yetişkinlerin giyimi, halk oyunları giysileri ele alınmıştır.III Altıncı bölümde, Tavas mutfağı, Tavas'ta yemek adetleri ve sofra adabı, yöresel yemekler ve tarifi ele alınmıştır. Yedinci bölümde, halk hekimliği, şifalı otlar, bitkiler ve kullanıldığı hastalıklar, insanlarda görülen çeşitli hastalıklar ve tedavi şekilleri, hayvan hastalıkları ve tedavi şekilleri ele alınmıştır. Sekizinci bölümde, el sanatları, terzilik, kunduracılık, leblebicilik, el işleri, dokumacılık ele alınmıştır. Ayrıca araştırmamızın sonuna yöreden derlenen kelimelerden oluşan, Tavas'ta kullanılan kelimeler sözlüğü konulmuştur. Her bölümde yöreye özgü olan kültürel unsurlar, olduğu gibi söyleyişi ve anlatımı ile verilmiştir.Kaynak olarak yararlanılan kitaplara ek olarak derleme yaparken yararlanılan kaynak şahıs listesi de eklenmiştir.

IV in the human histoıy, There has been on believable change since 19 th century. This fast charge can be seen in Tavas as well as the other parts of our country Folklore. Folklore which means folk" s knowledge, is a branch of social culture in developed societies. Colleding and keeping products of folk culture, are vitally importans in order to protect some carecteristics of societies. We can" t say that Tavas has been researched from the point of view of folk science. These studies are only made to gather the official data. Our study, tries to show the folklore characteristics and culture of Tavas and it contains the follovving parts ; in praface in which we have given some infbrmation about Denizli and Tavas from the point of view history, georaphy and culture. The first part is about some important ceremonies in the human life such as birth, circumcision, waving good bye to the army, marriage, waving good bye to Mecca, death in the second part, some customs and beliefs such as, believing extraordinary creatures, believes about children, animals plants, trees food and days have been studied The third part is about folk dances, dances and meir varieties, me past of dances, music and insturuments which used hı the dances. in the fourth part, folk literatüre, idioms, proverbs, puzdes, prayers, songs, ballads, lullabies, fables and stories can be seen. The fifth part is about wearing and dressing up, childrens vvearing, young and adulf s wearing and the clothes of folk dances. The sixth part is about Tavas kitchen, food customs in Tavas and regional foods and their recipes. in the seventh part, we have studied folk doctors, healing grass plants and plants for certain diseases, the various diseases which is seen in human bodies and their medical treatment, methods of them, animal diseases and medical treatment, methods ofthem. The eighth part is about cratts, clotbing, shoe making, hand crafts and weaving.V Apart from these, there is a dictionary consisting of the words belonging to the region of Tavas, at the end of this study. Beside the list of books we loked through during the study, there is a list of people to whom we talked.