Tekstil fabrikaları boyahanelerinde çalışan işçilerde kardeş kromatid değişimi sıklığı

Abstract

SCE, şüphenilen kimyasalların neden olduğu ONA hasarını belirlemede WHO tarafından da önerilen duyarlı bir yöntemdir. SCE analizi insanların potansiyel genotoksik ajanlara maruziyetini izlemede başarıyla kullanılmıştır. Bu çalışma tekstil boyalarına maruz kalan işçilerin periferik lenfosit SCE frekanslarını ve tekstil boyalarının potansiyel genotoksik etkilerini belirlemek üzere planlanmıştır. Bu boyalara maruz kalan 25 kişilik olgu ve buna uygun 25 kişilik kontrol grubu seçilmiştir. Bu iki grubun periferik kandan yapılan analiz sonuçlarına göre SCE sıklıkları olgu grubunda 6.45, kontrol grubunda ise 6.16 olarak bulduk. Farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı gözlenmiştir (p>0.05). Bununla birlikte olgu grubundaki SCE değerlerinin Denver sınıflandırmasına göre B ve D kromozom gruplarında anlamlı olarak artmış olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Benzer olarak yine olgu grubunda kontrol grubuna göre kromozom başına kırık sayılarını ikiden büyük olması istatistiksel olarak anlamlıydı. (p<0.05). Bu bulgular, bu tekstil boyalarının genotoksik olup olmadığını ifade etmek için daha çok araştırmaya ihtiyaç olduğunu göstermiştir. 52

SUMMARY SCE is a sensitive method for detecting DNA damage caused by suspected chemicals, also advised by WHO. SCE analysis has been used successfully for monitoring human exposure to potentially genotoxic agents. The present study planned in order to determine SCE frequency in peripheral lymphocytes of the workers which exposed to textile dyes and their potential genotoxic effects. An exposed population of 25 subjects and appropriately matched control group were defined. SCE frequencies were 6.45 in subject group and 6.16 in control group. Statistical analysis showed that SCE frequencies between subject and control group was not significant (p>0.05). However SCEs of B and D chromosome groups according to Denver classification were found statistically higher in subject compared to control group (p<0.05). Smiliary more than 2 SCEs per chromosomes significantly higher in subject group (p<0.05). These findings showed us, more researches needed to express if these dyes are genotoxic or not. 53