Bazı fenolik bileşiklerin kromatografik tayinleri

Abstract

Bu çalışmada, eser miktarda 2,4-DCP, 2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP ve PCP'ün gaz kromatografisi kütle spektrometresi ile tayini için yeni bir dispersif sıvı-sıvı mikroekstraksiyon (DLLME) yöntemi geliştirildi. Önerilen yöntemin örnek hacmi, pH, dispersif çözücü türü ve hacmi, ekstraksiyon çözücü türü ve hacmi ve ekstraksiyon süresi gibi farklı değişkenleri istatistiksel deneysel tasarım olan "Plackett-Burman Faktöriyel Tasarım" ile optimize edildi. Yöntemin doğruluğu analit ekleme yöntemi kullanılarak gösterildi. 2,4-DCP, 2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP ve PCP'ün geri kazanımları % 6,6'dan küçük BSS ile iç standartlı ve iç standartsız olarak sırasıyla % 69, 72, 93, 100 ve 101 bulundu. DLLME-GC-MS yönteminin gözlenebilme sınırları ve deneysel deriştirme faktörleri sırasıyla 2,4-DCP, 2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP ve PCP için (0,226, 0,144, 0,014, 0,010 ve 0,014 ?g L-1) ve (80, 89, 106, 113 ve 115) bulundu.Tezin ikinci kısmında, GC-MS tayini öncesi asetik anhidrit ile türevlenen fenolik bileşiklerin (2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP, PCP, 4-MP, 2,4-DMP, 4-EP, 4-t-BP, o-PP, 4-t-OP ve 4-n-NP) deriştirilmesi için adsorban olarak Dowex 1x16 reçinesinin (kuvvetli anyon değiştirici) kullanıldığı yeni bir katı faz ekstraksiyon (SPE) yöntemi geliştirildi. Fenoller, Dowex 1x16 üzerinde fenolat iyonları formunda adsorplandı ve hekzan ile elüe edildi. SPE yönteminde örnek hacmi, NaOH derişimi, türevleyici reaktif türü ve hacmi, reaksiyon süresi, reçine miktarı, örnek akış hızı ve reçine kurutma süresi gibi değişkenler optimize edildi. SPE yöntemi analit ekleme yöntemiyle doğrulandı. Optimum şartlarda SPE ile deriştirilen analitlerin pik alan oranlarının BSS'ları % 2,1 (4-t-OP) ile 6,7 (4-MP) arasında elde edildi. Gözlenebilme sınırları (GS) 0,005 (4-n-NP) ile 1,796 µg L-1 (4-MP) aralığında bulundu. Yöntem 100 mL örnek hacmi ile çalışmaya uygundur ve son olarak analitler 50 µL'ye toplandı ve deriştirildi. Böylece zenginleştirme faktörü hacim oranından 2000 olarak bulundu. Önerilen yöntem gerçek örneklere (su ve meyve suyu) başarıyla uygulandı.Anahtar Kelimeler: Klorfenol, Alkilfenol, Türevleme, GC-MS, DLLME, SPE, Deneysel tasarım, Su, Meyve suyu

In this work, a new dispersive liquid-liquid microextraction (DLLME) method was developed for the determination of trace amounts of 2,4-DCP, 2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP and PCP by gas chromathography mass spectrometry. Different parameters i.e., sample volume, pH, type and volume of dispersive solvent, extraction solvent type and volume and time of extraction of proposed method were optimized by a statistical experimental design ?Plackett-Burman Factorial design?. The accuracy of the method was performed using standart addition method. The recovery of 2,4-DCP, 2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP and PCP were found 69, 72, 93, 100 and 101%, respectively with RSD < 6.6% with and without internal standard. In DLLME-GC-MS method, detection limits and experimental preconcentration factors were found (0.226, 0.144, 0.014, 0.010 and 0.014 ?g L-1) and (80, 89, 106, 113 and 115) were obtained for 2,4-DCP, 2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP and PCP respectively.In the second part this thesis, a novel solid phase extraction (SPE) method was developed using Dowex 1x16 resin (a strong anion-exchanger) as adsorbent for preconcentrations of derivatizated pholic compounds (2,6-DCP, 2,4,6-TCP, 2,3,4,6-TeCP, PCP, 4-MP, 2,4-DMP, 4-EP, 4-t-BP, o-PP, 4-t-OP and 4-n-NP) with acetic anhydride prior to GC-MS determination. The phenols adsorbed on Dowex 1x16 as phenolate ions and eluated with hexane. Several variables of SPE methods like sample volume, concentration of NaOH, type and volume of derivatization reagent, reaction time, amount of resin, sample flow rate and drying time for resin were optimized. The SPE method was validated with standart addition method. The RSDs of peak area ratio of SPE at optimum conditions were obtained in the range of 2.1 (4-t-OP) to 6.7 % (4-MP). The limit of dedection (LODs) were found in between 0.005 ( 4-n-NP) to 1.796 µg L-1 (4-MP). The method was allowed to work with 100 mL sample volume and finally analytes were collected and concentrated to 50 ?L. Thus, enrichment factor was found as 2000 from volume ratios. The proposed methods were successfully applied on real samples (water and fruit juices).Keywords: Chlorophenol, Alkylphenol, Derivatization, GC-MS, DLLME, SPE Factorial Design, Water, Fruit juice