İşyerinde Taciz Şekli Olarak Yıldırma Davranışları

Abstract

Her örgütlenmede meşru bir otoritenin kullanılmasının (örgütsel yapının türüne göre farklı düzeylerde olmak üzere) zorunluluğuna rağmen yöneticilerin kullandıkları gücün artması, gücü kontrol etmeyi sağlayan hukuk ve ahlak gibi dengeleyici mekanizmaların gevşemesi, yöneticilerin kişilik zayıflıkları ve acizlik düzeylerinin yükselmesi, "meşru otoriteyi" önce "yıldırmaya" sonra da "şiddete" dönüştürmektedir. Üniversitelerin varlık nedeni bilimsel bilgi üretmek ve fikir liderleri olarak topluma yön gösteren insan kaynaklarını bünyesinde bulundurmak ve yetiştirmektir. Üniversitelerde güçlünün hukuk ve ahlak dışı yolları kullanarak güçsüzü yıldırma biçimleri ve nedenleri tezin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde yıldırmanın tanımı yapılarak, benzer kavramlarla ilişkisi incelenmektedir. Yıldırmanın geniş kapsamlı güç ilişkilerine dayanması nedeniyle ekonomik, teknolojik, bilimsel uluslararası ilişkiler, toplumsal, yönetsel, organizasyonel açılardan yıldırma ele alınmaktadır. İkinci bölümde önce kültürel farklılıklar ve kültürün etkisi ile örgütsel ve bireysel düzeydeki faktörlerin işyerindeki yıldırma davranışlarına etkileri incelenmektedir. Daha sonra ise yıldırmanın bireysel ve örgütsel sonuçları ile yıldırma davranışlarına ve etkilerine yönelik önlemler değerlendirilmektedir. Son bölümde Pamukkale Üniversitesi'nde yıldırmanın boyutları 296 örneklem üzerinde yapılan anketle araştırılmaktadır. Çalışmanın tek bir örneklem üzerinde gerçekleştirilmesi ve konunun subjektif algılamalara açık olması en büyük kısıtlardır. Yıldırmanın tanımı, yıldırma süreci, hipotezlerin sonuçlarına ilişkin yorumlar ve önemli bulgular değerlendirme bölümünde bulunmaktadır. Yıldırmaya karşı alınabilecek bireysel ve örgütsel önlemlere ise sonuç bölümünde yer verilmektedir.

Despite the essentiality of the legitimate authority in every organization (according to the structural type of organizations) the fact that the managerial power increases, loosenings in the balancing mechanisms providing control of power like law and ethics, character impotency of the managers and increments on the level of helplessnes convert legal authority into firstly bullying than to harassment. The main reason why universities exist is to produce scientific knowledge and carry and coach human resources as opinion leaders that may show direction to society. The usage of power for bullying by leaders towards employers in the universities consists the subject of the thesis. In the first part of this thesis, definition of bullying and similar concepts are examined. The fact that bullying is based on various power relations, examination of bullying literature on economical, technological and scientific, international relations, social, managerial and organizational aspects of it are considered. The factors affecting bullying behaviors in the workplace, cultural differences and the effect of culture, the factors at the organizational level together with individual factors are searched in the second part of the thesis. Afterwards, individual and organizational results of bullying as well as the precautions on bullying behaviors and its effects on employees are examined. In the last part, the dimensions of bullying in the Pamukkale University are investigated by utilizing a questionnaire on 296 respondents. The main research limitations of this survey are usage of a single sample and the issue of subjective perceptions. The definition of bullying, bullying process, interpretations about hypothesis results and important findings are mentioned in the evaluation part of the study. Organizational and individual precautions towards bullying are discussed in the conclusion part.