Örgütsel adaletin işgörenlerin morali üzerindeki etkisi: Bir alan araştırması

Abstract

Örgütler, sahip oldukları kimliklerini çalışanlarına benimsetebilir ve yabancılaşmaya yer bırakmayacak şekilde kurumu sahiplenmelerini sağlayabilirler. Bunu daha çoğunlukla işverenlerin çalışanlarına sergiledikleri tavır ve tutumlarla elde edebilirler. Çalışanların kurumu/örgütü sahiplenmesinde örgütsel adalet kavramı da önemlidir. Örgütsel adalet, örgüt kimliği kazanmış olan tüm kurum ve kuruluşlarda çalışanların moral ve motivasyonunu artırmak için de uygulanması gereken bir olgudur. Bu durum içinde bulunduğumuz yüzyılda daha da önemli bir hal almaktadır. Çünkü işverenlerin çalışanlarına davranma düzeyi adil olmayan bir kurumda çalışanların moral ve motivasyonlarının yüksek olması beklenmemektedir. Bundan hareket ederek bu çalışmada, belli bir örgüt içinde uygulanan adalet olgusunun o kurumda çalışan bireyler üzerinde ne türden bir moral etkisi yarattığını belirlemek amaçlanmıştır. Dolayısıyla çalışma kapsamında adalet ve moral boyutları belirlenmiş ve her ikisinin birbirine olan etkisi ortaya konulmuştur. Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Fakültesi?ndeki 258 hemşire üzerinde uygulanan araştırmada literatür taramasının yanı sıra bir alan çalışması olan yüz yüze anket yöntemi de kullanılmıştır. Çalışmada öncelikle istatistiki faktör analizi yapılmış ve daha sonrasında değişkenler arasındaki ilişkilerin testinde korelasyon ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Tezin birinci bölümünde, örgütsel adalet algısı kavramı, ilişkili olduğu kuramsal yaklaşımlar, örgütsel adalet teorileri ve modelleri; ikinci bölümünde moral kavramı, moralin bileşenleri ve etkileri, moralin örgütsel adalet ile olan ilişkisi üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise, uygulama kısmına yer verilmiş ve hemşireler üzerinde gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları açıklanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, örgütsel adaletin moral üzerinde etkileri olduğu, örgütsel adalet uygulandığı zaman moral düzeyinde artma ve uygulanmadığı zaman moral düzeyinde azalma meydana geldiği sayısal olarak elde edilmiştir. Moral ve örgütsel adalet arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Örgütsel adalet, moral.

Organizations can make their employees adopt their identities and provide the adaptation of their institutions by not allowing alienation. They can usually provide this through the attitudes that employers adopt towards the employees. Organizational justice is also significant in terms of employees? adopting the institution/organization. Organizational justice is a concept that must be implemented in all agency and institutions with an organizational identity in order to increase employees? morale and motivation. It is not expected for employees to have a high level of morale and motivation in an institution where the employers treat their employees unfairly. Regarding this fact, this study aimed to determine what kind of morale effects the justice concept implemented in a certain organization may have on the employees working in that institution. Therefore, within the scope of this study dimensions of justice and morale were determined and their effects on each other were revealed. In this research which was applied to 258 nurses working in Malatya İnönü University, Turgut Özal Medical Faculty, in addition to literature review, face to face survey which is a field study method was used. In the study, primarily a statistical factor analysis was made and then correlation and regression analyses were carried out for the test of relationships between the variables. In the first part of the thesis, the concept of organizational justice perception, related theoretical approaches, organizational justice theories and models; in the second part, the concept of morale, its components and effects, and its relationship with the organizational justice were emphasized. In the last part, the application was included and the results of the research applied to nurses were revealed. According to research findings, it was numerically obtained that organizational justice had effects on morale and applying organizational justice led to an increase in the morale level whereas a decrease was observed when it was not implemented. It was found out that there is a positive correlation between morale and organizational justice. Key Words: Organizational justice, morale.