Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 çocuklarının öğretmen algısına göre akademik benlik saygısı düzeyinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 5-6 yaş çocuklarının akademik benlik saygısı düzeyi ve bunun çeşitli değişkenler ile ilişkisini saptamaktır. 2003-2004 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Denizli il merkezinde bulunan 2 özel ve 6 resmi ilköğretim okuluna bağlı anasınıfı ile 2 özel ve 1 kamuya ait bağımsız anaokullanna devam eden toplam 361 çocuğa ait veriler öğretmen algılarına dayalı olarak geliştirilen Akademik Benlik Saygısı Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu aracılığıyla elde edilmiştir. Ölçeğin geliştirilmesinde Coopersmith ve Gilbert (1982) tararından geliştirilen Davranışsal Akademik Benlik Saygısı Ölçeği (Behavioral Academic Self- Esteem Scale)'nden ve Hamaehek'in (1995) Değerlendirme Envanteri'nden yararlanılmıştır. Araştırmanın birinci bölümünde, benlik kavramı, benlik saygısı ve akademik benlik saygısı ile ilgili tanımlamalara, kuramsal açıklamalara yer verilmiştir, ikinci bölümde ise yurt içinde ve yurt dışında yapılan konu ile ilgili araştırmalar yer almaktadır. Araştırmanın üçüncü bölümünde, araştırmanın evreni, örneklemi ve kullanılan ölçeğin güvenirliği ve geçerliğine ilişkin açıklamalar bulunmaktadır. Verilerin analizinde "SPSS 12.0 for Windows" paket programı kullanılmıştır. Araştırmada grup ortalamaları arasındaki farkın anlamlı olup olmadığı "t testi" ve "tek yönlü varyans analizi" teknikleri kullanılarak araştırılmıştır. Dördüncü bölümde elde edilen bulgular ve bunlara ilişkin yorumlar yer almaktadır. Elde edilen bulgular aşağıda kısaca verilmiştir. Çocukların akademik benlik saygısı düzeyinin ortalamanın altoda olduğu; öğretmenin çocuk gelişimi veya anaokulu öğretmenliği bölümlerinden birisim bitirmesi durumuna göre, kıdem yılma ve çalıştığı okulun özel veya resmi olup olmamasına bağlı olarak değişiklik göstermediği saptanmıştır. Çocukların yaşı, doğum sırası ve kardeş sayışırım akademik benlik saygısı düzeyi ile ilişkisi anlamsızken cinsiyet ile akademik benlik saygısı düzeyi arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Buna göre kız çocuklarının akademik benlik saygısı düzeyi erkek çocuklannkine göre daha düşüktür.n Annenin ve babanın eğitim düzeyi yükseldikçe çocuklarının akademik benlik saygılarının düştüğü saptanmıştır. Annenin mesleği çocuğun akademik benlik saygısı üzerinde önemli düzeyde belirleyici değilken babanın mesleği ile çocuğun akademik benlik saygısı arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara göre, ailenin aylık toplam geliri ile çocuğun akademik benlik saygısı düzeyi arasında ters yönde ilişki bulunmuştur. Araştırmanın son bölümünde ise elde edilen bulgulara bağlı olarak araştırmacı, aile ve uygulayıcılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

in The primary purpose of this study was to determine preschool and kindergarten children's level of academic self-esteem. Also, children's level of academic self-esteem was examined in relation to different variables. The sample of this study consisted of 361 preschool and kindergarten children in two private and six state primary schools and in two private and one state controlled but independent preschools in Denizli, Turkey. The data were collected by using "Academic Self-Esteem Scale". A form is attached to this scale in order to gather personal information about the participants. In developing the Academic Self-Esteem Scale, the researcher utilized from Coopersmith and Gilberts's (1982) "Behavioral Academic Self-Esteem Rating Scale" and Hamachek's (1995) "Informational Assessment Inventory". Data were provided by preschool and kindergarten teachers' perceptions for each of their students' behaviors related to academic self-esteem. This study consisted of five parts: In the first part of the study, the concepts of self-concept, self-esteem and academic self-esteem were defined and related theoretical explanations about these concepts were given. In the second part, the related research studies in relation to the topic of this study done in foreign countries and in Turkey were provided. In the third part of the study, setting, sample and the reliability and the validity of the scale were explained. For the analysis of this study, "Statistical Package of Social Sciences (SPSS) 12.0 for Windows" was used. The mean scores were computed by using t-test and oneway analysis of variance. In the fourth part, the results of the study were presented and interpreted. According to the results: The analysis of the scale indicated that most of the children had lower academic self-esteem than the average. The level of children's academic self-esteem was not related to their teachers' educational background (early childhood education and child development), teaching experience, and the type of schools mat they worked in (private or state).IV Additionally, children's academic self-esteem level was not significantly related to their age, birth order and number of siblings. However, children's sex was significantly related to their level of academic self-esteem. With respect to the relationship between parents' educational level, type of occupation, and economic status and children's level of academic self-esteem, the following results were found. As the educational level of parents increased, children's academic self-esteem decreased. While the effect of fathers' occupation on children's academic self-esteem level was significant, the effect of mothers' occupation on children's academic self-esteem was not significant. As the economic status of parents increased, children's academic self-esteem decreased. In the fifth part of the study, recommendations based on the results were given to researchers, parents and teachers.