Cem Sultan'ın Türkçe Divanı'ndan gazel şerhleri

Abstract

Kültür kavramı, insanlık tarihi boyunca önemini korumuş ve her dönemde, diğer toplumların önünde bir gelişme kaydeden toplumlar için önemli bir gelişme unsuru olmuştur. Kendi dönemi içinde, kültürel değerlerine sahip çıkan ve onları en mükemmel bir şekilde sentezlemesini bilen toplumlar geleceğe daha emin adımlar atmışlardır. Toplumların hayat maceralarında çok önemli bir yer işgal eden kültürün en önemli parçalarından birisi edebiyattır. Toplumdaki olumlu veya olumsuz değişimlerden doğrudan etkilenen edebiyatın çok titiz bir şekilde ele alınıp değerlendirilmesi gerekir. Türk edebiyatımn çok önemli bir parçasını -oluşturan dîvan edebiyatı alanında verilen ürünlerin de aynı titizlikle ele alınıp değerlendirilmesi gerekir. Çünkü, Türk kültür hayatının en nadide kıymetlerini bünyesinde taşıyan divan şiirinin gerçek değeri ancak bu şekilde anlaşılabilir. Cem Sultan, Türk kültür ve siyasi hayatının en önemli simalarından birisidir. Onun, yaşadığı macera dolu hayat kadar yazdığı şiirleri de bizler için oldukça dikkat çekicidir. Bu çalışmada, Cem Sultan'm Türkçe Divanı'ndan seçilen 1 kaside, 35 gazel incelemeye tabi tutulmuştur. Bu incelemede büyük ölçüde "şerh metodu" kullanmakla beraber temel olarak teşbih ve mecazların tespiti yoluna gidilmiştir. Anahtar Kelimeler: Cem Sultan, divan, divan şiiri, şerh metodu Tuncay BÜLBÜLV mitolojik arka plana sahip olan mazmunların dipnot referanslarım verdik, ancak, gül, bülbül, keman, ok, hançer gibi diğer mazmunların dipnot referanslarını vermedik. Cem Sultan, dîvan edebiyatı sahasında eser vermiş binlerce şâirden sadece biridir. Bu çalışma esnasında onun şiirlerinin arasında dolaşarak, şiirlerinin derinliklerindeki anlam deryasına ulaşma çabasının içerisinde olmak bizim için oldukça zevkli bir uğraşı oldu. Umarız bizim şiirler arasında dolaşırken aldığımız hazzı bu çalışmayı inceleyen kişiler de alır. Üniversite hayatımın başlangıcından bu yana yetişmem için hiçbir fedakârlıktan kaçınmayan, eski Türk edebiyatım bir bilim olarak sevdiren ve bu yolda sonsuz teşviklerde bulunan, tabiiki, bu çalışmanın yapılması sırasında yardımlarını esirgemeyen hocam Yard. Doç. Dr. Süleyman S OLMAZ 'a teşekkürü bir borç bilirim.

Culture has protected own importance during the history and it was development component for the other societies in every periods. The societies made progress sure for the future which claimed cultural value and knew synthesizing very well. Literature is an important part of the culture that occupied an in important place of the life adventure of the societies. Literature needs to be considered and investigated very careful. The studies, in the area of the Classical Ottoman Poetry which is the most important of the Turkish Literature are also should be evaluated by the same manner. Because the importance of the Classical Ottoman Poetry containing the most valuable parts of the Turkish literature life can be understood only by this way. Cem Sultan is one of the the most important person of the Turkish Culture and Political life. The poems written by him are very attractive for us as his adventure life. In this study 1 qasida and 35 ghazel chosen from the Cem Sultan's Turkish Divan has been investigated. In this investigation "Serh Method" has been used however the study has been carried out on the bases of the simile and figurative. Keywords: Cem Sultan, divan, classical Ottoman poetry, serh method