Deneysel olarak siklofosfamid ile overyan yetmezlik oluşturulan sıçanlarda over dokusu kaynaklı stromal kök hücrelerin ovaryum dokusu üzerine etkisi

Abstract

Birçok kanserin tedavisinde yaygın olarak kullanılan ve bir alkilleyici ajan olan siklofosfamid, kemoterapotikler içinde over üzerinde en fazla toksisiteye sahip olanıdır. Kemoterapinin en sık görülen ovaryum komplikasyonları azalmış overyan rezerv ve prematür overyan yetmezliktir. Daha önce yapılan çalışmalarda çeşitli kaynaklardan elde edilen mezenkimal kök hücreler overyan yetmezlik oluşturulan hayvanlara verilmiş ve overlerde folikülogenezin tekrar başladığı görülmüştür. Çalışmamızın amacı, siklofosfamidin ovaryum dokusundaki toksik etkilerinin overyan stromal kök hücre tedavisi ile en aza indirilmesini sağlamaktır. Bu çalışmada, toplam 20 adet, 8 haftalık, 150±15 gram ağırlığında Wistar Albino cinsi dişi sıçan kullanıldı. Sıçanlar rastgele seçilerek 3 gruba ayrıldı. Kontrol grubu (n=6) Kemoterapi grubu (n=6), Kök Hücre Grubu (n=6) olarak 3 grup oluşturuldu. Kemoterapi grubu ve Kök hücre grubuna PBS ile çözülmüş 200mg/kg siklofosfamid 1. ve 8. günde intraperitoneal olarak uygulandı. Daha sonra sadece Kök hücre grubuna siklofosfamid enjeksiyonunun son gününden bir gün sonra yani 9. gün over dokusundan elde ettiğimiz stromal kök hücreleri (Her bir overe 500.000 stromal kök hücreyi 0.01ml PBS içerisinde) cerrahi yöntemle direkt sıçanların her iki ovaryumuna enjekte edildi. Kök hücre enjeksiyonundan 2 hafta sonra tüm sıçanların ovaryumları çıkarılarak rutin ışık mikroskop takibi yapıldı. Parafin bloklardan 5 µm luk kesitler alınarak hematoksilen&eozin ile boyandı. Kesitler ışık mikroskobunda histopatolojik olarak incelenmiştir. 1. 5. ve 10. kesitlerde primordiyal, primer, sekonder ve tersiyer foliküllerin sayımı yapılmıştır. TUNEL analizi ve kaspas 3 aktivitesi immünohistokimka (IHK) yöntemi ile değerlendirildi. In the chemotherapy group, there was a general decrease in the number of follicles and an increase in the number of atretic follicles. In the chemotherapy and stem cell group, it was observed that stem cells reduced the damage in the ovary and were effective in preserving the follicle reserve. Siklofosfomid ovaryumda hasara neden olmaktadır. Kök hücre uygulaması ise bu hasarı azaltmaktadır. Kök hücre uygulaması primordial follikül havuzu negatif etkilemekle birlikte ovulasyona giden sağlıklı antral follkül sayısını arttırmaktadır.

Cyclophosphamide, which is an alkylating agent and widely used in the treatment of many cancers, has the most toxicity on the ovary among the chemotherapeutics. The most common ovarian complications of chemotherapy are decreased ovarian reserve and premature ovarian failure. In previous studies, mesenchymal stem cells obtained from various sources were given to animals with ovarian failure and it was observed that folliculogenesis started again in the ovaries. The aim of our study is to minimize the toxic effects of cyclophosphamide on ovarian tissue with ovarian stromal stem cell therapy. A total of 20 Wistar Albino female rats, 8 weeks old, weighing 150±15 grams, were used in this study. Rats were randomly selected and divided into 3 groups. Three groups were formed as control group (n=6) Chemotherapy group (n=6) and Stem Cell Group (n=6). 200mg/kg cyclophosphamide dissolved with PBS was administered intraperitoneally on the 1st and 8th days to the chemotherapy group and stem cell group. Then, one day after the last day of the cyclophosphamide injection only to the Stem cell group, i.e. on the 9th day, the stromal stem cells we obtained from the ovarian tissue (500,000 stromal stem cells for each ovary in 0.01ml PBS) were surgically injected directly into both ovaries of the rats. 2 weeks after the stem cell injection, the ovaries of all rats were removed and routine light microscope monitoring was performed. Sections of 5 µm were taken from paraffin blocks and stained with hematoxylin & eosin. Sections were examined histopathologically under the light microscope. Primordial, primary, secondary and tertiary follicles were counted in the 1st, 5th and 10th sections. TUNEL analysis and caspase 3 activity were evaluated by immunohistochemistry (IHC). The ovaries in the control group had normal histological appearance. In the chemotherapy group, there was a general decrease in the number of follicles and an increase in the number of atretic follicles. In the chemotherapy and stem cell group, it was thought that stem cells could reduce the damage in the ovary and be effective in preserving the follicle reserve. Cyclophosphamide causes damage to the ovary. Stem cell application reduces this damage. Although stem cell application negatively affects the primordial follicle pool, it increases the number of healthy antral follicles leading to ovulation.