Cumhuriyet dönemi Denizli'nin idari tarihi 1923-1973

Abstract

Bu çalışmanın amacı, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de önem kazanmaya başlayan yerel tarih çalışmalarına Türkiye'den Denizli örneğini katmaktır. Böyle bir çalışmanın hem Denizli Tarihi ile ilgilenenler, hem de İdari Tarih alanlarında çalışanlar için faydalı olacağı düşünülmüştür. Aynı konuyu ve zaman dilimini işleyen çalışmaların o alandaki bilgileri zenginleştireceği de bir gerçektir. Dolayısıyla bundan sonra Denizli İdari Tarihi ile ilgili yapılacak çalışmalar bu alanda zengin bilgiler sunmaya devam edecektir.Bu amaçlar doğrultusunda Cumhuriyetin ilk elli yılı ( 1923- 1973 ) boyunca, Denizli merkezini temel tutarak ve bazı konularda Denizli'nin çevresini de kapsama alarak, Denizli'nin idari yapısı ile ilgili bilgiler sunulmaya çalışılmıştır.Cumhuriyetin ilk elli yılı ( 1923- 1973 ) boyunca Denizli'nin idari yapısını anlayabilmek için şehir, kasaba tarihi yazma metodunun bir gereği olarak Cumhuriyetten önceki Denizli'nin fiziki, tarihi ve mimari özellikleri hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır.Çalışmamızın ?giriş? kısmında, Denizli'nin coğrafi özellikleri dikkate alınarak, Denizli'nin stratejik önemi vurgulanmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu kısımda Denizli'nin Türklerin fethinden önceki ve Selçuklular, Beylikler ve Osmanlılar zamanındaki tarihi, siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik durumu hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Yine sözü geçen kısım içerisinde Kurtuluş Savaşı öncesinde ülkenin genel durumu ve Denizli'nin Milli Mücadele'deki yeri açıklanmaya çalışılmıştır.Giriş kısmından sonra üç ana bölümden oluşan çalışmamızın ilk bölümünde, Cumhuriyetin ilk on beş yılına rastlayan Atatürk döneminde Denizli'nin idari durumu açıklanmaya çalışılmıştır. Bu dönemdeki idari yapıyı ve bu yapıda meydana gelen değişiklikleri anlayabilmek için Cumhuriyetten önceki Denizli'nin idari yapısı üzerinde de durulmuştur.Çalışmamızın ikinci ana bölümünde tek parti dönemine rastlayan 1938- 1950 yılları arasındaki on iki yıllık süreçte Denizli'nin idari yapısındaki değişiklikler ve bu yıllardaki idari durum ortaya konmaya çalışılmıştır.Çalışmamızın üçüncü ana bölümü olan son bölümde ise çok partili döneme rastlayan ve yirmi üç yıllık bir süreci kapsayan 1950- 1973 yılları arasındaki Denizli'nin idari durumu incelenmeye çalışılmıştır.Keywords: İdari Yapı, Denizli, Tarih, Cumhuriyet Dönemi

This study aims to contribute to the field of local history which recently gaining importance in Turkey as it is in all over the world, by examining the Denizli example. In this thesis we focused on the admisistrative history of Denizli since this kind of study is necessary to be able to draw a clear picture of the success of the new republican regime in Anatolian cities like Denizli as to the administrative structure.We?ll provide the related information of the administrative structure of Denizli together with its central and local districts throughout the first fifty years (1923-1973) of the republican era.In the introduction part we examine the geographical characteristics of Denizli to emphasis its strategic importance. In this part I also provide a brief early history of Denizli which covers the period before the Turkish conquest of region, Seljukid era and Ottoman era as to social, political, economical and cultural aspects. In addition I also mention the general situation of Turkey before the National Independence War and explain the role of Denizli in this National Struggle for Independence.The thesis consists of three chapters. In the first chapter we examine the administrative structure of Denizli during the first fifteen years of the republican era while Ataturk was president. For a better understanding of the changing aspects and the reformation in the administrative structure of Denizli, I made a comparison between the pre-republican and republican eras.In the second chapter we look at the developments in the administrative structure of Denizli in the single party period covering twelve years between 1938 and1950.In the third chapter we examine the changes in the administrative structure of Denizli in the multi party period covering twenty three years between 1950 and 1973.Keywords: Administrative Structure, Denizli, History, Republican Period.