Dönüşümcü liderliğin örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet ile olan ilişkisi ve bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı dönüşümcü liderlik ile örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmanın ilk bölümünde dönüşümcü liderliğe yer verilmiştir. İkinci bölümünde örgütsel vatandaşlık kavramı açıklanmıştır. Üçüncü bölümünde ise, örgütsel adalet kavramı üzerinde durulmuştur. Son olarak, uygulama bölümünde de söz konusu kavramlar arasındaki ilişkileri test etmek amacıyla nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, dönüşümcü liderlik ile örgütsel vatandaşlık davranışının alt boyutları olan özgecilik, vicdanlılık, nezaket, sivil erdem ve centilmenlik arasındaki ilişkiler ve örgütsel adalet boyutları olan dağıtım adaleti, prosedür adaleti ve etkileşim adaleti arasındaki ilişkiler incelemiştir. Ayrıca dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet davranışlarının çeşitli demografik özelliklerle (yaş, cinsiyet, eğitim durumu, kıdem, vb.) arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma, Denizli il merkezinde bulunan, üniversite sınavına hazırlık yapan ve 36 dershanede görev yapan personeli kapsamaktadır. 405 çalışana ulaşılmış ancak 371 adet anket geçerli sayılmıştır. Veri toplama aracı olarak kullanılan anket formu; demografik özellikler, dönüşümcü liderlik ölçeği, örgütsel vatandaşlık ölçeği ve örgütsel adalet ölçeği olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Dönüşümcü liderlik ölçeği, Ulutaş (2010) tarafından, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet ölçeği Laçinoğlu (2010) tarafından kullanılmıştır. Araştırmanın veri analizleri SPSS 16.0 bilgisayar programı ile yapılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda dönüşümcü liderlik ile örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca çalışanların dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık davranışları ve örgütsel adalet algılarının demografik özelliklere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

The main purpose of this study is to look into associations among transformational leadership, organizational citizenship behavior and organizational justice. In the first part of study, transformational leadership section takes place. In the second part of the study, organizational citizenship term is explained. In the third part, organizational justice term is focused on. Lastly in the implementation part, a quantitative research is made in order to test the relationships between terms at issue. In the research, the relationships between transformational leadership and dimensions of organizational citizenship behaviors which are altruism, constientiousness, sportmanship, coutesy and civic virtue and dimensions of organizational justice which are distributive justice, procedural justice and interactional justice are analysed. Also the relationships between transformational leadership, organizational citizenship behaviors, organizational justice and some demographic features (age, gender, education, seniority, etc.) are analysed. Research is contained staff working in thirty-six private teaching instutions that prepare for university entrance exam in the center of Denizli. 405 staff have been reached but 371 questionnaire forms are valid. Questionnaire form, which is used for obtaining datas, consists of four parts; demographic features, scale of transformational leadership, scale of organizational citizenship behaviors and scale of organizational justice. Scale of transformational leadership is used by Ulutaş (2010), scale of organizational citizenship behaviors and organizational justice are used by Laçinoğlu (2010). Data analysis of research is made by SPSS 16.0 computer program. In conclusion, significant relationships have been found between transformational leadership, organizational citizenship behaviors and organizational justice. Also it is determined that employees? transformational leadership, organizational citizenship behaviors and organizational justice perceptions have showed differences according to demographic features.