Örgüt kültürü ve yönetsel etkililik ilişkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı örgüt kültürü ve yönetsel etkililik ilişkisinin tespit edilmesidir. Bu kapsamda, örgüt kültürü tiplerinin (klan, adhokrasi, piyasa ve hiyerarşi kültürü) yönetsel etkililik alt boyutları olarak belirlenen destekleyici yaklaşım, katılımcı ve danışmacı yaklaşım, denetleyici ve izleyici yaklaşım, uzlaşmacı ve iyiliksever yaklaşım ile “bırakınız yapsınlar” yaklaşımı üzerinde anlamlı bir etkisi olup olmadığı konusunda araştırma yapılmıştır. Quinn ve Cameron’un rekabetçi değerler teoremi ve Gupta’nın yönetsel etkililik yaklaşımın benimsendiği bu çalışmada Türkiye çapında 28 şehirden 411 katılımcı yer almıştır. Araştırma örnekleminin seçiminde tesadüfi örneklem türlerinden kolayda örneklem tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın verileri bilgisayar destekli telefonda görüşme (CATI) tekniği ile toplanarak IBM SPSS Statistics 26 ve AMOS 28 programları ile analiz edilmiştir. Elde edilen veriler üzerinde güvenilirlik, geçerlilik incelemeleri ile açımlayıcı faktör, doğrulayıcı faktör ve regresyon analizleri yapılmış ve sonuçları yol analizlerine ilişkin modeller ile birlikte aktarılmıştır. Her bir örgüt kültürü tipinin yönetsel etkililik alt boyutları üzerindeki etkileri ayrı ayrı hipotezler halinde regresyon analizine tâbi tutulmuş ve sonuç olarak araştırma hipotezlerinin 18’i kabul edilmiş, ikisi reddedilmiştir. Araştırma kapsamında örgüt kültürü tiplerindeki varyansın %84,3 ile %3,6 arasında değişen ölçülerde yönetsel etkililik alt boyutlarına atfedilebileceği, Türk imalat sanayii işletmelerinde %29,58’lik oranla en çok klan kültürünün görüldüğü ve yöneticilerin ekseriyetle “destekleyici yaklaşım” sergilediği (%26,02) ortaya konulmuştur. Bu anlamda, örgüt kültürü tiplerinin yönetsel etkililiğin alt boyutları olan yönetsel yaklaşımlar üzerindeki etkisi kanıtlanmış ve araştırmanın ana amacına ulaşılmıştır. Örnekleme ilişkin detaylı tanımlayıcı istastistiklerin yorumlanması ile de yönetsel etkililiğe atıfta bulunulmuş ve araştırmanın kısıtları dile getirilerek önerilerde bulunulmuştur.

This study aims to determine the relationship between organizational culture and managerial effectiveness. In this context, a research was done to find out if the organizational culture types (clan, adhocracy, market and hierarchical culture) have a significant effect on the “supportive”, “participatory and advisory”, “supervisory and follower”, “conciliatory and benevolent” and “laissez faire” approaches, which are determined as managerial effectiveness sub-dimensions. In this study, in which Quinn and Cameron's theorem and Gupta's approach were adopted, the convenience sampling and CATI technique were used and 411 participants from 28 Turkish cities were surveyed. Reliability and validity, exploratory/confirmatory factor, and regression analyzes were performed with IBM SPSS Statistics 26 and AMOS 28. The results were presented together with path analysis models. The effects of organizational culture types on managerial effectiveness sub-dimensions were subjected to regression analysis as separate hypotheses, of which 18 were accepted and two were rejected. As result, it has been revealed that the variance in organizational culture types varies can be attributed to the sub-dimensions of managerial effectiveness ranging from 84.3% to 3.6%, “clan culture” is dominant in Turkish manufacturing companies with a rate of 29.58% and the managers mostly show “supportive approach” (26.02%). In this sense, the effect of organizational culture types on sub-dimensions of managerial effectiveness (identified as managerial approaches) has been proven. These results were also referred to managerial effectiveness by interpreting the sample’s descriptive statistics, and some important aspects were mentioned for future researches.