Mevcut prefabrik sanayi yapılarında deprem sigortası risk primlerinin olasılıksal yöntemler ile tahmini.

Abstract

Ülkemiz ve Ege Bölgesinin önemli sanayi bölgelerinden olan Denizli Organize Sanayi Bölgesi?nde in?a edilmi? 98 tek ve 41 iki katlı prefabrik binanın yapısal özellikleri proje ve saha çalı?malar ile incelenmi? ve binaların kapasite eğrileri, hasar limit ve seviyeleri doğrusal olmayan analiz yöntemleriyle belirlenmi?tir. Prefabrik binalarda deprem talebi farklı deprem ?iddet ve seviyelerini yansıtan çok sayıda deprem kaydı kullanılarak doğrusal olmayan dinamik analiz yöntemiyle hesaplanmı?tır. Deprem talebi için seçilen ivme kayıtları maksimum yer hızı (MYH)?a göre gruplandırılarak tek ve iki katlı binalar için hasar görebilirlik eğrileri elde edilmi?tir. Prefabrik binaların sigorta primlerinin hesabı için kullanılan model hem gelecekte deprem tehlikesi hem de binalarda olası deprem hasarları ile ilgili bilgiyi birle?tirmektedir. Bu amaçla Denizli Organize Sanayi Bölgesi ve çevresi için güncel depremler kataloğu olu?turulmu? ve bölgenin sismik tehlike değerleri olasılıksal sismik tehlike analizi ile belirlenmi?tir. Sismik tehlike analizi sırasında yerel ve yabancı azalım ili?kilerinden yararlanılmı? ve depremin doğasında bulunan çe?itli belirsizlikleri dahil etmek amacıyla mantık ağacı yöntemi kullanılmı?tır. Binalarda gelecekte meydana gelebilecek olası hasarlar da belirsizlikleri içermektedir. Bu sebeple, prefabrik binalarda meydana gelebilecek olası hasarları belirlemek amacıyla farklı deprem seviyelerine göre seçilmi? ivme kayıtları ile yapılan doğrusal olmayan dinamik analiz sonuçlarından yararlanılmı?tır. Bu bilgiler kullanılarak binalarda hasar görme olasılıklarının bir ifadesi olan hasar olasılık matrisleri (HOM) farklı hesap yakla?ımları ile bir araya getirilmi? ve bölgedeki prefabrik binaların hasar olasılık matrisleri olu?turulmu?tur. Yukarıda verilen bilgiler ı?ığında sonuçlar elde edilirken binaların yapısal özellikleri ayrıca dikkate alınmı? ve tek ve iki katlı binalar için ayrı ayrı bina grupları olu?turulmu?tur. Böylelikle deprem sigorta prim oranları prefabrik binaların yapısal özellikleri dikkate alınarak belirlenmi?tir. Sonuçta elde edilen tüm bilgiler kullanılarak Denizli Organize Sanayi Bölgesi?nde bulunan prefabrik binaların deprem sigorta prim oranları hesaplanmı?tır. Structural characteristics of 98 one story and 41 two story precast industrial buildings constructed in one of the important industrial zone of Aegean region and Turkey, Denizli Organized Industrial Zone (DOIZ), was inspected by project and site investigations and capacity curves, damage limits and states of buildings were determined using nonlinear analysis methods. Displacement demands of buildings were calculated by nonlinear dynamic analysis methods using wide range of earthquake records which reflects distinct earthquake intensity levels. Selected earthquake records were divided in accordance with peak ground velocity and fragility curves of buildings were obtained. The model used to calculate earthquake insurance rates of precast buildings assembles the data both the seismic hazard in the future and possible earthquake damages of buildings. For this purpose, up-to-date earthquake catalogue of DOIZ and around is constituted and seismic hazard of zone is determined by probabilistic seismic hazard analysis. During seismic hazard analysis, local and foreign attenuation relationships were utilized and logic tree method was used to involve uncertainties in nature of earthquakes. Building damages in possible future earthquakes also involves uncertainties. For this reason, nonlinear dynamic analysis results that reflect distinct earthquake intensity levels were utilized. Damage probability matrices (DPM) of precast industrial building in DOIZ, in other words expression of possible earthquake damages of buildings, were generated by combining different calculation approaches. With considerations above, structural properties of buildings were also considered and one and two story buildings were divided into groups respectively. Thus, earthquake insurance premium rates were determined considering structural properties of precast industrial buildings. Finally, earthquakes insurance premium rates of buildings in DOIZ are computed using all obtained results.