Pamukkale Üniversitesi öğrencilerinde beslenme okuryazarlığı düzeyleri, etkileyen faktörler ve sağlıklı beslenme tutumu ile ilişkisi

Abstract

Üniversite döneminde olumsuz beslenme davranışlarındaki artış mevcut dönem ve yaşamın ilerleyen yılları için risk oluşturmaktadır. Çalışmalar beslenme okuryazarlığının artması ile olumlu beslenme tutumlarında artış olduğunu ortaya koymuştur. Bu araştırma ile üniversite öğrencilerinde beslenme okuryazarlığı durumunu saptamak, etkileyen faktörleri ve sağlıklı beslenme tutumu ile ilişkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırmamıza Ekim 2022-Kasım 2022 tarihleri arasında Pamukkale Üniversitesi merkez kampüsünde 18 farklı bölümde öğrenim gören 317 öğrenci dahil edilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler oluşturulan anket soruları, ABOÖ ve SBİTÖ kullanılarak elde edilmiştir. Öğrencilerin beslenme okuryazarlığı puanı 70,85±9,69 bulunmuştur. Beslenme okuryazarlığının bölüm, beslenme eğitimi/bilgisi alma, egzersiz ve diyet yapma gibi değişkenlerden etkilendiği görülmüş olup, yaş, cinsiyet, anne-baba eğitim düzeyi, gelir gibi değişkenlerin toplam beslenme okuryazarlığı üzerinde etkisi olmadığı saptanmıştır. Öğrencilerin sağlıklı beslenmeye ilişkin toplam puanları ise 69,01±11,29 bulunmuştur. Beslenme okuryazarlığı ile sağlıklı beslenme tutumu arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Çalışmamızda öğrencilerin %47,6’sının beslenme okuryazarlığı puanının ortalamanın üzerinde olduğu ve %56,8'inin yüksek düzeyde sağlıklı beslenme tutumuna sahip olduğu saptanmıştır. Sağlıkla ilişkili bölümlerde öğrenim gören öğrencilerde, beslenme eğitimi/bilgisi alanlarda, düzenli egzersiz yapanlarda ve diyet uygulayanlarda beslenme okuryazarlığının daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin beslenme okuryazarlığının artması sağlıklı beslenme tutumunu olumlu yönde etkilemektedir. Tüm öğrencilerin eğitim programlarına beslenme eğitimi dersleri eklenmesi, sağlıklı beslenme üzerine seminer ve konferanslar düzenlenmesi öğrencilerin beslenme okuryazarlığını dolayısıyla sağlıklı beslenme tutumlarını arttırabilir. Ayrıca erken yaşlarda davranış değişikliği oluşturmak için aile hekimlerinin verdiği ergenlere yönelik beslenme danışmanlığı önem kazanmaktadır.

The increase in negative eating behaviors during the university period poses a risk for the current period and later years of life. Studies have revealed that with the increase in nutritional literacy, there is an increase in positive nutrition attitudes. With this study, it was aimed to determine the nutritional literacy status of university students, to evaluate the factors affecting it and its relationship with healthy eating attitudes. 317 students studying in 18 different departments at Pamukkale University central campus between October 2022 and November 2022 were included in our research. The data used in the research were obtained by using the survey questions, ANLS and ASHN. The nutritional literacy score of the students was found to be 70.85±9.69. It has been observed that nutritional literacy is affected by variables such as department, nutrition education/knowledge, exercise and dieting, and it has been determined that variables such as age, gender, parental education level, income have no effect on total nutritional literacy. The students' total scores on healthy nutrition were found to be 69.01±11.29. There is a statistically significant relationship between nutritional literacy and healthy eating attitude. In our study, it was determined that 47.6% of the students had a nutritional literacy score above the average and 56.8% had a high level of healthy eating attitude. It has been observed that nutritional literacy is higher in students studying in health-related departments, those who receive nutrition education/knowledge, those who exercise regularly and those who follow a diet. In addition, the increase in the nutritional literacy of the students positively affects the healthy eating attitude. Adding nutrition education courses to all students' education programs, organizing seminars and conferences on healthy nutrition can increase students' nutritional literacy and thus their healthy eating attitudes. In addition, nutritional counseling for adolescents, given by family physicians, is gaining importance in order to create behavioral changes at an early age.