Akut İskemik İnmede İntravenöz Trombolitik Tedavi: Tek Merkez Deneyimi

Abstract

GİRİŞ ve AMAÇ: İntravenöz (iv) trombolitik tedavi inmenin akut döneminde tıkalı damarı rekanalize etmek ve reperfüzyonu sağlamak için uzun bir süredir kullanılmaktadır. Bu araştırmanın amacı Aralık 2016 ve Aralık 2019 yılları arasında bir devlet hastanesi Nöroloji kliniğinde akut iskemik inme tanısı ile iv trombolitik tedavi almış hastaların tedaviye bağlı yan etki sıklığını ve prognozlarını ve etkileyen faktörleri belirlemektir. YÖNTEM ve GEREÇLER: Gerekli etik ve kurum izinleri alındıktan sonra Aralık 2016 ve Aralık 2019 yılları arasında Denizli Devlet Hastanesi Nöroloji kliniğinde akut iskemik inme tanısı konulan ve iv trombolitik tedavi uyGülanan 181 hasta İncelendi. Retrospektif kohort epidemiyolojik düzenindeki araştırmamızda veriler standart bir form ile toplandı. Tedavi sonrası ilk 36 saat içerisinde meydana gelen intrakraniyal kanamalar tedaviye bağlı komplikasyon olarak değerlendirildi. Hastaların 6. ay modifiye Rankin Stroke Skalası (mRS) verileri hesaplandı. BULGülAR: Çalışmaya alınan 181 hastanın yaş ortalaması 67,8 (±12,7) yıl ve 72’i (%39.8) kadındı. Yıllar içinde tedavi sayıları 29’dan 71’e çıktı. Semptom-kapı zamanı ortalaması (SD) 86±50 dk, kapı-iğne zamanı 93±47 dakika ve semptom-iğne zamanı 179±56 dk idi. Sadece 34 (%18,8) hastaya iv trombolitik normal dozda verildi. Tedavi sonrası hastaların 24’ünde (%13,3) intrakraniyal kanama gözlendi. Tedavi sonrası intrakraniyal kanamayı etkileyen faktörler olarak ASPECT skoru (≤7 olanlarda %26,9 iken, ≥8 olanlarda %7,8, p<0,001), infarkt tipi (TACI+PACI olanlar %35,3 iken, LACI olanlar %0, p=0,002) ve NIHSS 24 saat değeri (hafif olanlarda %0 iken, ağır olanlarda %32,3, p<0,001) olarak saptandı. Tedavi sonrası 6. ay prognozu olumlu olarak etkileyen faktörler; ASPECT skoru, infakt tipi, başvurudaki NIHSS seviyesi, 24. saat NIHSS seviyesi, taburculuktaki mRS seviyesi ve 1. aydaki mRS seviyesi idi. TARTIŞMA ve SONUÇ: Sonuçlarımız genel olarak Türkiye’den yayınlanan benzer çalışmalar ile uyumlu bulunmuştur ve yıllar içinde iv trombolitik alan akut inmeli hasta sayıları artmaktadır. Fakat bu çalışmada iv trombolitiğin çoğunlukla düşük dozlarda kullanıldığı dikkat çekmektedir. Bunun sebeplerinin araştırılması ve gerekirse hizmet içi eğitim planlanmalıdır.