Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Kamu Harcamaları İlişkisinin Araştırılması: Fourier Yaklaşımları ile Kanıtlar

Abstract

Çalışmanın amacı, 1975-2021 dönemi için Türkiye’de vergi gelirleri ile kamu harcamaları ilişkisinde vergi-harcama, harcama-vergi, mali senkronizasyon ve kurumsal ayrılık hipotezlerinin geçerliliğini sınamaktır. Analizde Enders ve Lee (2012) ADF tipi Fourier birim kök testi, Tsong vd. (2016) Fourier eşbütünleşme yaklaşımı, DOLS tahmincisi ve Nazlioglu vd. (2016) Fourier Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanmaktadır. Analiz sonucunda Fourier eşbütünleşme yaklaşımı, vergi gelirlerinin bağımlı değişken olduğu modelde değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin olduğunu ortaya koymaktadır. DOLS tahmincisine göre, kamu harcamalarının %1 artması vergi gelirlerini %0,66 olumlu etkilemektedir. Nedensellik bulguları ise, kamu harcamalarından vergi gelirlerine doğru tek yönlü nedensellik olduğuna dair kanıtlar sunmaktadır. Sonuç olarak bulgular, incelenen dönemde harcama-vergi hipotezinin geçerli olduğuna işaret etmektedir. Dolayısıyla bütçe dengesinin sağlanmasında hükümetler kamu harcamalarına odaklanması gerekmektedir.