Rekabet Stratejilerinin Kriz Yönetim Becerilerine Etkisi

Abstract

Amaç – Bu çalışmanın amacı işletmelerin uyguladıkları rekabet stratejilerinin (maliyet liderliği, farklılaştırma ve odaklanma) kriz öncesi, kriz anı ve kriz sonrası dönemlerdeki yönetim becerilerine etkisini araştırmaktır. Yöntem – Çalışmada literatür taraması yapıldıktan sonra, alan araştırması için nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri Denizli ilinde farklı sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin ortakları ve üst düzey yöneticileri ile şahıs işletmesi sahiplerinden anket yoluyla temin edilmiştir. Her işletmeden sadece bir kişinin (işletme sahibi/ortağı/üst-orta düzey yöneticisi) katıldığı bu araştırmada 255 anketin verisi analiz edilmiştir. Toplanan verilerle korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma modeline göre rekabet stratejileri bağımsız değişken, kriz yönetim becerileri bağımlı değişken olarak incelenmiştir. Bulgular – Çalışmanın hipotezlerinin sınanmasına yönelik gerçekleştirilen analizler sonucunda bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki etkileşim incelenmiştir. Araştırmada rekabet stratejilerinden maliyet liderliği ve farklılaştırma stratejileri ile kriz yönetim becerileri arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı ilişki ve etkileşim olduğu fakat odaklanma stratejisi ile kriz yönetim becerileri arasındaki ilişkinin anlamlı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tartışma – Çalışmada işletmelerin kriz yönetiminde en çok uyguladıkları rekabet stratejilerinin sırasıyla farklılaştırma stratejisi ve maliyet liderliği stratejisi olduğu gözlemlenmiştir. Kriz yönetim sürecinin her üç dönemindeki (kriz öncesi, kriz ve kriz sonrası) yönetim becerilerine farklılaştırma stratejisinin etki gücü maliyet liderliği stratejisinin etki gücünden daha fazladır. Farklılaştırma stratejisinin etki gücünün en fazla olduğu dönem kriz sonrası yönetim becerileri olurken, maliyet liderliği stratejisinin etki gücünün en fazla olduğu dönem kriz dönemi yönetim becerileridir. Çalışmanın hipotezlerine yönelik gerçekleştirilen analizler sonucunda elde edilen bulgular ilgili literatürü destekler niteliktedir. Ayrıca daha önce bu değişkenleri birlikte incelemiş çalışmanın oldukça sınırlı olması nedeniyle çalışmanın alan yazınına katkı sağladığı düşünülmektedir.