Firma borçlanma maliyetlerini etkileyen faktörler: sektörel bir yaklaşım

Abstract

Borçlanma maliyeti, firmaların herhangi bir ihtiyacını karşılamak maksadıyla firma içinden veya firma dışından sağlanan fonlar sebebiyle katlanmak zorunda olduğu kur farkı, faiz ve komisyon ve benzer ödemelerden kaynaklanan maliyetlerdir. Bu çalışmada, sektörel bazda firmaların borçlanma maliyetlerini etkileyen faktörler ele alınmış ve bu kapsamda TCMB'nin sektör bilançolarından oluşturulan 2010-2020 dönemine ait 22 sektör verisi ile borçlanma maliyetini etkileceği düşünülen üretici fiyat endeksi, faiz ve kur olmak üzere üç makroekonomik veri dahilinde oluşturulan dinamik panel model sistem-GMM yöntemiyle analiz edilmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre, önceki dönem borçlanma maliyetin, borçlanmada teminat olarak kullanılan duran varlık büyüklüğü, borçların etkin ödenme göstergesi olan Borç Devir Hızı ve tahsilat etkinliği göstergesi olan Alacak Devir Hızı gibi sektör odaklı değişkenlerin yanı sıra üretici fiyat endeksi, faiz ve kurda meydana gelen değişiklikleri gibi makro ekonomik faktörlerin de borçlanma maliyetini çeşitli düzeylerde etkilediği tespit edilmiştir.

Borrowing cost is the payments such as exchange rate difference, interest and commission that companies have to bear due to the funds provided from inside or outside the company in order to meet any of their needs. In this study, factors influencing the borrowing costs of companies at the sectoral level were examined. Within this scope, a dynamic panel model system was created using data from 22 sectors from the sectoral balance sheets of the Central Bank of the Republic of Turkey (TCMB) for the period 2010-2020. The analysis was conducted using the Generalized Method of Moments (GMM) with three macroeconomic variables believed to affect borrowing costs: producer price index, interest rate spread, and exchange rate. According to the findings, it has been determined that the previous period's borrowing cost is influenced at various levels by sector-specific variables such as the size of fixed assets used as collateral in borrowing, the Debt Turnover Ratio as an effective indicator of debt repayment, and the Receivable Turnover Ratio as an indicator of collection efficiency. Additionally, it has been observed that changes in macroeconomic factors such as the producer price index, interest rate, and exchange rate also have an impact on borrowing costs at various levels.