Beyzâvî tefsirinde Müşkilü’l-Kuran

Abstract

Çalışmamız Beyzâvî tefsirinde müşkilü’l-Kur’ân’dır. Bu çalışma da Beyzâvî’nin müşkil âyetlere yaklaşımı ele alınmaktadır. Zira günümüzde çokça okutulan tefsirinde müşkilü’l-Kur’an ilmini ele alışı merak uyandırmaktadır. Burada konumuz, lafızla ilgili müşkiller olmayıp, âyetler arası işkâl problemidir. Çalışmamız giriş, iki ana bölüm ve sonuçtan meydana gelmektedir. Giriş bölümü araştırmanın konusu, kapsamı, önemi, amacı, yöntemi ve kaynaklarını kapsamaktadır. Birinci bölümün ilk kısmında Beyzâvî’nin hayatı, ilmi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmektedir. Birçok tarihi kitaptan faydalanılmaktadır. Birinci bölümün ikinci kısmında ise müşkilü’l-Kur’ân ilminin lügat ve ıstılah anlamları, müşkil ile benzerliği olan kavramlar, bu ilmin doğuşu ve tarihi seyri, işkâlin sebep ve çözümleri ve bu alanda yapılan çalışmalar incelenmektedir. Bu kısımda ilk dönem gramer kitaplarının yanında ulumu’l-Kur’ân eserlerinden de istifade edilmiştir. İkinci bölümde ise tezin asıl konusu olan Beyzâvî Tefsirinde Müşkilü’l-Kur’ân meselesi ele alınmakta, bu konuda Beyzâvî’nin müşkil âyetlere yaklaşımı tespit edilmektedir. Bu bölüm ise üç kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda Allah’ın zat, sıfat ve fiilleri ile ilgili müşkil âyetler ele alınmıştır. İkinci kısımda ise insanın zat, sıfat ve fiileri ile ilgili olan müşkil âyetler incelenmiştir. Son kısımda ise gaybî meseleler ile ilgili müşkil âyetler çalışılmıştır. Araştırmamızın asıl konusu için klasik ve çağdaş birçok eser incelenmekte, akademik çalışmalara başvurulmaktadır. Sonuç olarak bu çalışmada Beyzâvî’nin hangi âyet gruplarını müşkil olarak değerlendirdiği tespit edilmekte ve bunların çözümüne dair yöntemi hakkında bilgi verilmektedir.

Our study focuses on the "mushkilu'l-Qur'an" (difficulties in the Qur'an) in Beyzavi's exegesis, delving into his approach towards resolving these difficulties. Notably, the intriguing treatment of this subject in Beyzavi's widely taught tafsir has sparked curiosity. Our research comprises an introduction, two main sections, and a conclusion. The introduction encompasses the research topic, scope, significance, objectives, methodology, and sources. The first part of the first section provides information on Beyzavi's life, scholarly personality, and works, drawing from various historical texts. The second part of the first section delves into the lexical and terminological meanings of "mushkilu'l-Qur'an," related concepts, its emergence, historical development, causes of difficulties, and solutions, along with an examination of related studies, drawing on both early grammatical works and ulum al-Qur'an literature. The second section, our primary focus, explores the topic of "mushkilu'l- Qur'an" in Beyzavi's tafsir, aiming to discern his approach to resolving difficult verses. This section is divided into three parts: the first part examines verses related to Allah's essence, attributes, and actions; the second part analyzes verses concerning human essence, attributes, and actions, while the final part scrutinizes verses regarding metaphysical matters. Our investigation involves the study of numerous classical and contemporary sources, consulting academic works. Ultimately, we identify which groups of verses Beyzavi considers difficult and provide insights into his methodology for resolving them.