Tekstil ve hazırgiyim işletmelerinin sürdürülebilirliğe yönelik yaklaşımlarının değerlendirilmesi: Denizli ili örneği

Abstract

Denizli’de faaliyet gösteren işletmelerin sürdürülebilirlik yaklaşımlarının üretim süreçlerine yansımalarının çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan değerlendirilmesinin amaçlandığı bu betimsel araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye’de tekstil ve hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren işletmeler oluştururken, örneklem grubunu Denizli Merkez Efendi, Buldan, Sarayköy ilçeleri ve Honaz organize sanayi bölgesinde faaliyet gösteren ve random yöntemiyle seçilen büyük, orta ve küçük ölçekli 68 adet tekstil ve hazır giyim işletmesinin yetkilileri oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanan ölçme aracı olarak anket kullanılmıştır. İki bölümden oluşan ölçme aracı 68 işletmedeki yetkililere uygulanmış ve bazı katılımcılar ile yüz yüze görüşme gerçekleştirilmiştir. elde edilen veriler SPSS (Statistical Package Program for Social Science) 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Frekans tablolarının yanı sıra veriler merkezi eğilim (ortalama) ve değişkenlik ölçülerinin oluşturduğu (standart sapma) betimsel istatistiklerle anlamlı hale getirilmiştir. Tekstil ve hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin ekolojik, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirlik ölçeği puanlarının üretim alanına göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini test etmek amacıyla Kruskal Wallis H testi Ki-kare istatistiği testi yapılmıştır. Anlamlı farkın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek amacıyla ikili karşılaştırmalarda Mann Whitney U testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre işletmelerin çoğunluğunun yeni ürün geliştirme periyodunu uzun süreli planladığı ve yavaş moda felsefesini benimsediği gözlenmiştir. İşletmelerin önemli oranda sürdürülebilirliğe yönelik farkındalıklarının olduğu ve bunun uygulamalarına yansıdığı belirlenmiştir. En yüksek duyarlığın ekolojik sürdürülebilirliğe, en düşük duyarlığın ise sosyal sürdürülebilirliğe ilişkin olduğu tespit edilmiştir. İşletmelerin sürdürülebilirliğe yönelik uygulamalarında ekolojik sürdürülebilirlik ölçeği puanlarının üretim alanına göre anlamlı farklılık gösterdiği ve dokuma/terbiye/boyama alanında üretim yapan işletmelerin ekolojik sürdürülebilirlik ölçeği puanlarının, tekstil ürünleri üretimi ve her iki alanda üretim yapan (dokuma, terbiye, boyama, üretim) işletmelerin puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir.