Gerçek ve hayalin sınırlarında iki roman: “Küçük Prens ve Genç Prensin Dönüşü”

Abstract

Fransız Edebiyatının klasiklerinden, Dünya Edebiyatına mal olmuş, başlangıçta çocuk kitabı gibi algılanmasına karşın yetişkinlerin bile anlamak için ciddi bir çaba harcaması gereken, derin düşünsel iletilerle dolu, çevirileriyle sınırsız bir nitelik kazanan Küçük Prens romanı, belki yazarı Antoine de Saint-Exupéry'nin bile hayal edemeyeceği boyutta bir etki alanına sahiptir. Kitabın içeriğine bakıldığında öykü ve öyküleme zamanlarının iç içeliği okurun gerçek ve hayalin ya da gerçek ve kurgunun sınırlarında sürekli bir gidiş geliş içerisinde olmasına neden olur. Kitap boyunca yazar/anlatıcı nedense yetişkinlere iletmek istediği bilgileri hep küçük bir çocuğun ağzından dile getirir. Son bölümde yazar anlatısını bir istekle sonlandırır. "Eğer günün birinde buradaki tarife uyan bir çocuk görürseniz bilin ki Küçük Prens geri dönmüş ve lütfen bana haber verin" der yazar. Sant-Exupéry'nin bu isteğine altmış altı yıl sonra bir Arjantinli yazar Alejandro Guillermo Roemmers Genç Prensin Dönüşü adlı kitapla cevap verir. Kendi deyimiyle "insan ruhuna derin bir yolculuk" olan kitap biçimsel olarak ve içerik olarak Küçük Prens'e çok benzer. Birbirini takip eden anlatılarda yazar yol arkadaşının sorularına karşılık verirken aslında arkadaşının bunları bildiğini ve kendisinin verdiği cevaplara olan inancını tazelemeye çalıştığını anlar. Patagonya'nın ıssız yollarındaki yolculuk manevi gezintiye dönüşür. Yazar ve Genç Prensin sohbetleri modern zamanlarda yitirilen değerleri, özellikle sevginin gücünü insanoğluna yeniden hatırlatmak gibi bir işlevi yerine getirmeye yönelikmiş gibidir. Bu çalışmada her iki romanın oluşturduğu anlam evreni ve yüzey yapıdan hareketle derin yapı ortaya konmaya çalışılacaktır. Gérard Genette'in anlatı kuramı ve A. Julien Greimas'ın göstergebilimsel çözümleme modeli ışığında her iki yapıtın gerçek ve kurgunun sınırlarındaki gidiş gelişi, temel anlatı yerlemlerindeki bakışımlı durumlar incelenecektir.