“Diyanet’e Soralım” Programına Sorulan Soruların Glock ve Stark’ın Dindarlık Boyutlandırmasına Göre Tasnifi ve Değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın konusu, Diyanet televizyonunda “Diyanete Soralım” programında Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanlarınca cevaplanan soruların dini tecrübenin boyutlarına göre sınıflandırılması ve değerlendirilmesidir. Araştırma, dini meselelerde sorulan soruların dini tecrübenin hangi alanına dâhil olduğunun ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Araştırma sorulan sorular üzerinden dindarlığın hangi boyutlarının daha canlı yaşandığı ve hangi alanlarda daha çok sorunlarla karşılaşıldığı ve soru üretildiği noktasında alana katkı sağlayacaktır. Dini tecrübenin boyutları olarak Glock ve Stark tarafından ortaya konan beş boyut esas alınmıştır. Bu boyutlar inanç, ibadet, duygu, etki ve bilgi boyutlarıdır. Araştırmada tepkisiz araştırma yöntemi ve içerik çözümleme ve analizi tekniği kullanılmıştır. 248 program çözümlenmiş ve din işleri yüksek kurulunun soru tasnifine göre düzenlenmiştir. Bu tasnifler Glock ve Stark’ın beşli dini tecrübe boyutuna göre tasnif edilmiştir. Ayrıca konuların alt boyutlarındaki soru sayıları da sayım döküm cetveli kullanılarak belirlenmiştir. Sonuç olarak en çok sorunun etki boyutunda sorulduğu belirlenmiştir. Ardından ibadet boyutunda soruların sorulduğu, bunu sırasıyla bilgi, inanç ve duygu boyutunda sorulan soruların izlediği bulgulanmıştır.