Günümüz Ortadoğu İslâm Coğrafyasında Şîa ve Şiîlerin Durumu Üzerine Bir İnceleme

Abstract

İtikadî İslâm mezheplerinin önde gelenlerinden biri olan ve özellikle hilafet konusundaki görüşleriyle diğer İslâm fırkalarından ayrılan Şîa, günümüzde dünyanın pek çok yerinde mensubu bulunmakla birlikte Irak bölgesinde ortaya çıktığı ilk dönemden bugüne özellikle Ortadoğu İslâm coğrafyasında yayılmıştır. Birçok ülkede nüfus bakımından çoğunluğu teşkil etmeseler de Şiîlerin yaşadıkları ülkelerin veya bölgenin son dönemlerde yaşadığı siyasi ve dini hareketlilikte etkin ve hatta bazen olayların merkezinde oldukları görülmektedir. Bu sebeple bu makalenin amacı, Ortadoğu İslâm dünyasında Şîa’nın mevcut durumunu tespit etmek ve bu coğrafyada Şîa merkezli olarak ortaya çıkan sorunlara işaret etmektir. Girişte Şiîlerin dünyadaki Müslüman nüfusuna oranı bağlamında genel bir çerçeve çizilmiş daha sonra Şiîlerin yaşadığı İran, Suriye, Irak, Lübnan, Suudi Arabistan, Körfez Ülkeleri, Azerbaycan, Afganistan ve Pakistan’da son dönemlerdeki durumları araştırma ve yayın etiği ilkelerine uygun olarak ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise konuyla ilgili değerlendirmelerimize yer verilmiştir.