Karanlık Kişilik Özelliklerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisinde Algılanan Yönetici Desteğinin Rolü

Abstract

Kişiliğin karanlık yönünü oluşturan özellikler içerisinde narsizm, makyavelizm ve psikopati yer almaktadır. Her üç kişilik özelliğinin de olumsuz bazı nitelikleri içerisinde barındırdığı görülmektedir. Narsist, makyavelist ve psikopatik bireylerin örgütler açısından istenmeyen örgüte zarar verebilecek bazı davranışları daha sık gösterecekleri düşünülmektedir. Bu davranışlar içerisinde üretkenlik karşıtı iş davranışları da bulunmaktadır. Bireylere ve örgütlere zarar verme niyeti taşıyan bu davranışların önlenmesi noktasında kuşkusuz işletme yöneticilerine büyük sorumluluklar düşmektedir. Yöneticilerin çalışanlara vermiş olduğu desteğin bireyler üzerinde olumlu yönde katkı sağlayacağı ve bu destek sayesinde üretkenlik karşıtı iş davranışlarının önüne geçilebileceği varsayılmaktadır. Bu çalışmada söz konusu kavramlar arasındaki ilişkilere açıklık getirilerek mevcut literatüre katkı sağlamak, karanlık kişilik özelliklerinin üretkenlik karşıtı iş davranışlarının sergilenmesi üzerindeki etkisini belirlemek ve algılanan yönetici desteğinin bu etki üzerinde nasıl bir role sahip olduğunu ortaya koymak hedeflenmiştir. Bu amaçla Denizli’de faaliyet göstermekte olan tekstil işletmelerinde çalışanlar üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Araştırma sonucunda karanlık kişilik özelliklerinin üretkenlik karşıtı iş davranışları ile pozitif anlamlı bir ilişkisinin olduğu, makyavelizm ve psikopatinin üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerinde anlamlı pozitif bir etkisinin olduğu, ayrıca bu etki üzerinde algılanan yönetici desteğinin de düzenleyici bir rolü olduğu ortaya koyulmuştur.