Nahar-Inder Tekniği ile Seçili Avrupa Ülkelerinde Kişi Başı Karbondioksit Yakınsama Analizi

Abstract

Bu çalışmada iklim değişikliğinin başlıca nedeni olan CO2 salınımlarının 17 Avrupa ülkesinde 1946-2019 dönemine ait verilerle yakınsama davranışı gösterip göstermediği incelenmiştir. Çalışmada ADF doğrusal birim kök testi, LNV (1998), KSS (2003) ve Sollis (2009) doğrusal olmayan birim kök testleri ve birim kök olması durumunda bile yakınsamaya izin veren Nahar-Inder (2002) tekniği kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, ADF testinde 12, LNV (1998) testinde 6, KSS (2003) testinde 10 ve Sollis (2009) testinde 9 ülke yakınsama davranışı sergilerken, Nahar-Inder (2002) tekniğine göre 17 ülkenin 16’sında yakınsama davranışı gözlemlenmiştir. Buradan hareketle Nahar-Inder (2002) tekniğinin birim kök testlerine göre daha güçlü sonuçlar verdiği söylenebilir. Bu tespit, fosil yakıt kullanımına bağlı çevresel bozulmaların önlemesine yönelik uluslararası anlaşmalara taraf olan ülkelerin ortak politikalar uygulayabilecekleri şeklinde değerlendirilebilir. Bu çerçevede iklim değişikliği ile mücadelede uluslararası anlaşmaların genişletilmesi ve yaptırım gücünü artıracak hüküm ve kurumların oluşturulması gerektiği çalışmanın politika önerisi olarak sunulmaktadır.