Please use this identifier to cite or link to this item: https://hdl.handle.net/11499/52714
Title: Kazak Türkçesinde -mIs
Other Titles: -mIs in Kazakh Turkish
Authors: Biray, Nergis
Keywords: Kazak Türkçesi
-mIs
ek-fiil parçacığı
ek
pekiştirme / kuvvetlendirme / vurgulama
söz dizimi
enklitik (ek-edat)
Abstract: “i-” fiilinin “-miş” eki almış şekli, yayımlanmış olan makalelerde Türkiye Türkçesi ve Türk lehçelerindeki kullanımı ve işlevleri bakımından ele alınmış, söz dizimindeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır. Yazılarda ekin dolaylılık ve dolaylılık dışı kullanımları, dolaylılık işaretleyicisi oluşu, delile dayalılık açısından ifade ettiği anlam ve modal söz olarak kullanılabildiği konusu örneklerle tesbit edilmiş, bu değişkenlik çerçevesinde anlam yayılımları incelenmiştir. “İmiş”in cümlenin farklı yerlerinde kullanılabildiği, bunun da önemli veya yeni bilgiyi vurgulamak için yapıldığı da bu çalışmalarda belirtilen noktalardan biridir. Bu dil birimi, Kazak Türkçesinde “imis” şeklinde neredeyse hiç kullanılmamakta genellikle “–mIs” şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Yazıda öncelikle “–mIs”ın Kazak Türkçesindeki kullanımı, bu lehçeye ait gramerlerde nasıl ele alındığı ve hangi kelime çeşidine dâhil edildiği ele alınmıştır. “-mIs”ın Kazak Türkçesindeki kullanımı, yayımlanmış makalelerde ele alınan diğer lehçe ve ağızlardaki kullanımlarıyla kısmen benzerlik taşısa da söz dizimi içindeki yeri, işlevleri ve anlam yayılması bakımından farklılıklar göstermektedir. Yazıda Kazak edebî metinleri yanında günlük gazete ve dergilerden “-mIs”ın kullanıldığı örnek cümleler seçilmiş, bu cümlelerde “–mIs”, öncelikle kullanıldığı yere göre değerlendirilmiş, daha sonra da anlamına göre ele alınmıştır. Örnek cümleler üzerinde yapılan belirlemelerden sonra “-mIs”ın söz dizimi içindeki yeri ve işlevleri üzerinde değerlendirmeler yapılarak Kazak Türkçesinde hem gramatikalleşmiş şekliyle ek hem de enklitik (ek-edat) olarak kullanıldığı örneklerle gösterilmeye çalışılmıştır.
Description: Dil Araştırmaları(14), 35-54.
URI: https://hdl.handle.net/11499/52714
Appears in Collections:Fen-Edebiyat Fakültesi Koleksiyonu

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
nergis_biray_kazak_turkcesi_mis.pdf346.89 kBAdobe PDFView/Open
Show full item record



CORE Recommender

Page view(s)

64
checked on Aug 24, 2024

Download(s)

12
checked on Aug 24, 2024

Google ScholarTM

Check





Items in GCRIS Repository are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.