AFYONKARAHİSAR’DA DIŞARI ÇIKARKEN GİYİLEN GELENEKSEL KADIN GİYSİLERİ

Abstract

Maddi kültürümüzün değerli ögelerinden olan el sanatları çok zengin çeşitleri ile köklü bir kültürün önemli belgeleridir. Bölgesel özellikler taşıyan, toplumun gelenek, görenek ve yaşam biçimlerini yansıtan, geçmişten günümüze kültür akışını sağlayan ürünlerden biri de geleneksel giysilerimizdir. Ancak el sanatlarının pek çok alanında olduğu gibi geleneksel giysilerimiz de değişen yaşam koşulları ve hızla gelişen teknolojiden nasibini almış, zaman içerisinde pek çok değişikliğe uğramış, kullanım alanları azalmış ve var olan örnekler de yok olmaya başlamıştır. Bu nedenle köklü bir kültürel geçmişe sahip Afyonkarahisar geleneksel kadın giysisinin bir parçası olan ve dışarı çıkarken giyilen giysiler araştırma konusu olarak belirlenmiştir. Araştırmada dışarı çıkarken giyilen kadın giysilerini belirlemek, bunların kullanıldığı yerleri, kullanılış şekillerini, yöresel isimlerini ve çeşitli özelliklerini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu kapsamda Afyonkarahisar merkez ilçe ve diğer ilçe merkezleri ile 17 köye gidilmiş ellerinde geleneksel kadın giysisi bulunan bireylerle karşılıklı görüşme yöntemiyle bilgiler elde edilmiş ve giysilerin fotoğrafı çekilmiştir. Araştırma sonucunda Afyonkarahisar’da kadınların eskiden dışarı çıkarken giysilerinin üzerine futa (fıta), car, ferace, mahrıma, çevre, kıvrak ve bürde adı verilen üstlükler giydiği tespit edilmiştir. Ancak günümüzde kadınlar bu giysileri artık kullanmamaktadır.