Vena Emıssarıa’ların Geçtiği Deliklerin Cerrahi Girişimler Açısından Morfolojik Ve Morfometrik Olarak Değerlendirilmesi

Abstract

Cranium’a yapılan cerrahi girişimlerde vena emissaria’ların yaralanmasına bağlı olarak kanama, tromboz, hava embolisi gibi komplikasyonlar sıklıkla görülmektedir. Vena emissaria’ların kendilerine ait delikleri olan foramen mastoidea’nın, vena emissaria occipitalis’e ait deliğin, foramen parietale’nin, canalis condylaris’in, foramen vesalii’nin ve bu deliklerden geçen emisser venlerin detaylı tanımı ile ilgili yapılan araştırma sayısı az sayıdadır. Bu çalışmanın amacı bu emisser ven deliklerinin morfolojik ve morfometrik özelliklerini tanımlayarak cranium’da cerrahi girişimler yapan cerrahlara katkı sağlamaktır. Araştırma, Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı laboratuvarındaki 60 insan cranium’unda yapılmıştır. Emisser deliklerin fotoğrafları Canon 650d profesyonel fotoğraf makinesi ile çekildikten sonra, bu deliklerin değerlendirilmesi ve ölçümleri bilgisayarda Matlab programıyla yapılmıştır. Foramen mastoidea’nın bulunma oranı %90,52, vena emissaria occipitalis’e ait deliğin %72,52, foramen parietale’nin %42,85, canalis condylaris’in %91.25, foramen vesalii’nin %78,26 bulunmuştur. Foramen mastoidea’nın ortalama çapı 1,81±0,76 mm, vena emissaria occipitalis’e ait deliğin 1,20±0,25 mm, foramen parietale’nin 1,49±0,46 mm, canalis condylaris’in 2,83±1,33 mm, foramen vesalii’nin 1,74±0,60 mm bulunmuştur. Emisser delikler ile sabit kemik landmarkları arasındaki mesafe de ölçülmüştür. Foramen mastoidea proccessus mastoideus’a 32,68±6,98 mm ve asterion’a 19,12±5,65 mm mesafede yerleşmiştir. Vena emissaria occipitalis’e ait delik protuberentia occipitalis externa’ya 32,00±15,42 mm ve foramen magnum’un arka kenarına 22,31±10,87 mm mesafede yerleşmiştir. Foramen parietale lambda’ya 36,17±11,23 mm ve orta hat çizgisine 7,38±5,45 mm mesafede yerleşmiştir. Canalis condylaris foramen magnum’a 7,75±2,30 mm mesafede yerleşmiştir. Foramen vesalii ise foramen ovale’ye 2,84±1,43 mm mesafede yerleşmiştir. Emisser venler ekstrakraniyal infeksiyonların intrakraniyal yapılara geçiş yolu olabildiklerinden, ayrıca cranium cerrahisi esnasında önemli kanamalara, hava embolisine ve tromboza sebep olabildiklerinden klinik açıdan önemlidirler. Emisser venler ve bunların geçtikleri delikler hakkında detaylı anatomik bilgiye sahip olmak cerrahlar açısından oluşabilecek komplikasyonları önlemede yol gösterici olacaktır.