L'aspect des archetypes dans le recit Benoitien autour de L'atlantide

Abstract

Analitik ruhbilim alanında yapmış olduğu önemli çalışmalarla insan ruhuna ışık tutan Carl Gustav Jung, Sigmund Freud'un bilinçdışı kuramını geliştirerek, bireyin yalnızca kişisel değil aynı zamanda ortaklaşa bir bilinçdışına da sahip olduğu görüşüyle ruhbilim dünyasını derinden etkiler. Kökörnek, ilkörnek, özgün model gibi anlamlara gelen, geçmişin gizil imgeleri olarak değerlendirebileceğimiz arketiplerden oluşan ortak bilinçdışı teorisi daha sonraları sanat ve yazın alanında da sıklıkla kullanılır. Öyleki insan ruhunun yaratıcı gücünün izlerini taşıyan sanat yapıtları arketipler için oldukça elverişli bir alan oluşturur. Bu bağlamda, yapıtlar budunbilim, toplumbilim, ruhbilim gibi bir çok bilim dalı ile iç içe olan arketipsel eleştiri için güçlü bir inceleme alanına dönüşür. Arketipsel eleştiri yöntemi, yazınsal yapıta çok farklı bir pencereden yaklaşmamıza olanak sağlayarak, yazarın farkında olmadan kullandığı imgeler dilini çözümlememize ve yapıtın daha anlaşılır olmasına katkıda bulunur. Bu çalışmamızda 20. yüzyıl Fransız yazınının önemli yazarlarından birisi olan Pierre Benoît'nın, içinde çok sayıda mitik öğeleri barındıran L'Atlantide adlı romanından hareketle, daha az mitik öğelerin bulunduğu La Dame de l'Ouest ve La Châtelaine du Liban adlı romanlarını da kapsayacak biçimde, Jung'un arketipsel kuramı ve Joseph Campbell'in "ayrılış-erginlenme-dönüş" formülü üzerine kurulu kahramanın yolculuğu arketipi yaklaşımı bağlamında, arketiplerin görünümlerini ele almaya ve bu mitik imgeleri anlamsal düzlemde çözümlemeye çalıştık.

Carl Gustav Jung, who sheds light on the human psyche with his important studies in the field of analytical psychology, developed Sigmund Freud's theory of the unconscious and deeply influenced the world of psychology with the view that the individual has not only a personal but also a collective unconscious. The first example, meaning like the original model, that is the theory of the collective unconscious, which consists of archetypes that we can consider as the latent images of the past, is also frequently used in the field of art and literature later on. For as much as works of art that bear the traces of the creative power of the human spirit, create a very favorable space for archetypes. In this context, the works turn into a powerful field of study for archetypal criticism, which is intertwined with many disciplines such as anthropology, sociology and psychoanalysis. The archetypal criticism method gives us the opportunity to approach the literary work from a very different window, contributing to the analysis of the language of images that the author unwittingly uses and to make the work more understandable. In this study, we aimed to analyse Pierre Benoît's l'Atlantide which contains many mythical elements based on la Dame de l'Ouest and la Châtelaine du Liban with less mythical elements. It is important to mention that the writer is one of the important writers of 20th century French literature. We tried to deal with the appearances of archetypes and to analyse these mythical images on a semantic plane, in the context of the hero's journey archetype approach, which is based on Jung's archetypal theory and Joseph Campbell's "departure-stage-return" formula, including his novels.