Türkiye’de Para Politikasının Reel Sektörler Üzerindeki Etkisi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı Türkiye’de para politikası uygulamalarının (araçlarının) etkisinin hangi kanallardan ekonominin reel sektörlerine aktarıldığını ve ekonomide bir para politikası şoku meydana geldiğinde reel sektörlerin ne yönde ve oranda bu şoktan etkilendiğini araştırmaktır. Literatürde para politikasının makroekonomik değişkenler üzerindeki etkisini konu alan birçok çalışma bulunmakla birlikte para politikası etkisinin sektörler arası farklılığı, bu farklılığın büyüklüğü ve temel nedenlerini konu alan sınırlı sayıda çalışma mevcuttur. Türkiye’de parasal aktarım mekanizmasının 4 kanalının da aynı anda sektörler üzerinde analiz eden benzer bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada literatürden farklı olarak 2011:01-2019:12 dönemine ait aylık veriler kullanılarak, parasal aktarım mekanizmasının beklenti, faiz, kredi ve döviz kuru kanallarının sanayi, hizmet ve inşaat sektörü üzerindeki etkisi VAR (Vektör Otoregresif) yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulardan ilki parasal aktarım mekanizması kanallarının etkinliğinin sektörlere göre farklılık gösterdiğidir. İkinci bulgu sanayi sektöründe dört kanalında işlediği, hizmet sektöründe kredi ve döviz kuru, inşaat sektöründe ise beklenti ve döviz kuru kanalının işlediği yönündedir. Ayrıca üç sektörde dört parasal aktarım kanallarından ortak olarak yalnızca döviz kuru kanalının çalıştığı dolayısıyla reel ekonomiye en fazla etki eden kanalın döviz kuru kanalı olduğu görülmüştür.