Otago egzersiz programının toplum içinde yaşayan yaşlılarda diz pozisyon duyusu ve mobilite üzerine etkisi

Abstract

Çalışmanın amacı toplum içinde yaşayan yaşlı bireylerde ev tabanlı Otago egzersiz programının propriyoseptif duyunun alt bileşenlerinden biri olan diz eklem pozisyon duyusu ve mobilite üzerine etkisini incelemektir. Çalışmaya egzersiz grubu yaş ortalaması 68,78±3,82 yıl, kontrol grubu yaş ortalaması 68,57±4,90 yıl olan 54 gönüllü birey katıldı. Bireyler randomize olarak egzersiz (n=28) ve kontrol (n=26) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Egzersiz grubundaki bireylere 4 hafta boyunca haftada 3 gün toplam 12 seans olmak üzere ev ortamında uygulamaları için Otago egzersiz programını içeren broşür verildi. Kontrol grubundaki bireylere hiçbir müdahalede bulunulmadı. Değerlendirmeler başlangıçta ve 4 hafta sonra aynı ortamda yapıldı. Demografik veriler kaydedildikten sonra diz eklemi pozisyon duyusu 30° ve 60° hedef açılarında KFORCE Sens® cihazı; mobilite için ise Zamanlı Kalk ve Yürü Testi (ZKYT), 5 Tekrarlı Otur-Kalk Testi (5*OKT), Tek Ayak Üzerinde Durma Testi (TAÜDT) kullanıldı. Çalışmada egzersiz ve kontrol grubu diz pozisyon duyusu ölçümleri bakımından karşılaştırıldığında sağ 30° hedef açıda gruplar arasında anlamlı farklılık bulundu (p<0,05). Bireylerin ön test ve son test diz pozisyon duyusundaki Sol 60° değişim değerinin egzersiz grubunda kontrol grubuna göre anlamlı şekilde yüksek olduğu bulundu (p<0,05). ZKYT testi skorları gruplar arası son test karşılaştırmasında egzersiz grubuna katılan bireylerde kontrol grubuna göre yürüme sürelerinin anlamlı şekilde azaldığı tespit edildi (p<0,05). TAÜDT sağ ve sol ayak için son test sonuçları incelendiğinde gruplar arasında fark tespit edilmedi (p>0,05). 5*OKT testi son test skorları incelendiğinde gruplar arasında fark tespit edilmedi (p>0,05). 5*OKT'de değişim değerine bakıldığında egzersiz grubundaki değişimin kontrol grubuna göre daha fazla olduğu bulundu (p<0,05). Çalışmamızda yaşlı bireylere uygulanan düzenli ev tabanlı egzersiz programının diz pozisyon duyusunda iyileştirici etkisi olduğu ve mobilite üzerinde olumlu etkisinin bulunduğu sonucuna ulaşıldı.

The aim of the study was to investigate the effect of the home-based Otago Exercise Programme on joint position sense, one of the sub-modalities of proprioceptive sense, and mobility in community-dwelling elderly individuals. A total of 54 volunteers with an average age of 68.78±3.82 years in the exercise group and 68.57±4.90 years in the control group participated in the study. The individuals were randomly divided into two groups as exercise (n=28) and control (n=26). Individuals in the exercise group were given a brochure containing the Otago exercise programme to apply at home for a total of 12 sessions 3 days a week for 4 weeks. No intervention was made to the individuals in the control group. The evaluations were performed in the same environment at the beginning and after 4 weeks. After demographic data were recorded, knee joint position sense was evaluated with the KFORCE Sens® device at 30° and 60° target angles, and mobility was evaluated with the Time Up and Go (TUG), 5 Repetition Sit To Stand Test (5*STST), and Single Leg Stand Test (SLST). In our study, when the exercise and control groups were compared in terms of knee position sense measurements, a significant difference was found between the groups at the target angle of right 30° (p<0.05). It was found that the left 60° change value in the pre-test and post-test knee position sense of the individuals was significantly higher in the exercise group than in the control group (p<0.05). In the post-test comparison of the TUG test scores between the groups, it was found that the walking time of the individuals participating in the exercise group decreased significantly compared to the control group (p<0.05). There was no difference between the groups when the post-test results for SLST the right and left foot were analysed (p>0.05). When the post-test scores of 5*STST test were analysed, no difference was found between the groups (p>0.05). When the change in 5*STST was analysed, it was found that the change in the exercise group was higher than in the control group (p<0.05). In our study, we concluded that the regular home-based exercise programme applied to elderly individuals had a partial improvement effect on knee position sense and had a positive effect on mobility.