Antik Çağ Yunan Roma Uygarlığı’nda atlı araba yarışları

Abstract

Antik dünya spor karşılaşmaları ve rekabet oyunlarının tarihi yaklaşık MÖ 3000’lü yıllara uzanmaktadır. Günümüz sporlarını anımsatan bu aktivitelerin MÖ 776 Antik Yunan Olimpiyat oyunlarından çok önceleri yapıldığı tarihçiler tarafından kabul edilmektedir. Antik Yunan aristokrat toplumu sahip oldukları en güçlü ve en hızlı atı belirleme isteklerini kalabalık bir topluluğun desteği ve coşkusu ile eğlenceli hale getirmek istemiştir. Bu istek insan doğasında var olan, ait olma ya da bir bütünün parçası olma duygusuyla birleşince sosyal buluşma ve bir etkinlik olarak hız sporları ve yarışlara dönüşmüştür. Antik Çağlar boyunca popülerliğini korumuş olan atlı araba yarışları, ortaya koyduğu heyecan, ölümlerle sonuçlanabilecek risk faktörü bakımından günümüz Formula1 yarışlarına benzetilmiştir. Yarışlarda duyulan dehşet ve heyecanın hız tutkunu Romalılar için taşıdığı anlam ve yaşanan kıyasıya mücadele, rekabet duygularının tatmini için önemli olmuştur. Organizasyon için harcanan bütçe ve arenaların ihtişamı da oldukça devasadır. Antik kaynaklar atlı araba yarışlarının toplum üzerinde yarattığı etki, yarışmanın ortaya koyduğu coşku ve heyecanı çok güzel anlatmışlardır. Atlı araba yarışlarının ilk nerede ve ne şekilde yapıldığına dair net bilgiler olmasa da MÖ 3000’li yıllarda savaş arabası olarak kullanılan at ve arabanın zaman içerisinde gündelik yaşamda spor karşılaşmalarına evrilmiş olması düşüncesi yaygın görüş olarak karşımıza çıkmaktadır. Nitekim Bizans Dönemin’de olimpiyat oyunları ve gladyatör dövüşleri eski popülerliğini kaybederken atlı araba yarışları önemini koruyarak devam ettirmiştir.