COVID-19 aşı okuryazarlığı ile gebelerde COVID-19 aşı tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kesitsel çalışma

Abstract

Amaç: Gebeler, koronavirüs hastal ığı-2019 [coronavirus di- sease-2019 (COVID-19)] aşısının kabulünün yeterli düzeyde olmadığı önemli bir kitleyi oluşturur. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, gebelerde COVID-19 aşı okuryazarlığının COVID-19 a şı tutumlarını açıklama durumunu incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı, kesitsel bir çalışmadır ve 204 gebe kadınla tamamlanmıştır. Veriler çevrim içi bir anket arac ı kullanılarak toplanm ıştır. Anket formu ki şisel bilgi formu, COVID-19 Aşı Okuryazarlığı Ölçeği ve COVID-19 Aşısına Yö- nelik Tutumlar Ölçeği’nden oluşmuştur. Verilerin analizinde tanımla- yıcı istatistikler, Pearson korelasyon analizi ve çoklu do ğrusal regresyon analizi kullan ılmıştır. Bulgular: Gebelerin %68,1’inin COVID-19 a şısı uygulanmaya ba şlandıktan sonra en az bir doz COVID-19 aşısı yaptırdığı ve bu gebelerin %91,4’ünün ise gebe kal- dıktan sonra COVID-19 a şısı yaptırmayı tercih etti ği görülmü ştür. COVID-19 Aşı Okuryazarlığı Ölçeği’nin alt boyutu olan fonksiyonel aşı okuryazarlığı olumlu aşı tutumunun %30’unu (R2: 0,302), olumsuz aşı tutumunun %29’unu (R2: 0,290) açıklamıştır. COVID-19 Aşı Okur- yazarlığı Ölçeği’nin alt boyutu olan iletişimsel/eleştirel aşı okuryazar- lığı olumlu aşı tutumunun %38’ini (R2: 0,380), olumsuz aşı tutumunun %32’sini (R2: 0,323) açıklamıştır. Olumlu aşı tutumunu en fazla etki- leyen değişken iletişimsel/eleştirel aşı okuryazarlığı (β: 0,391) olmuş- tur. Sonuç: Gebelerde COVID-19 a şı okuryazarlığının artmas ının COVID-19 aşısına karşı hem olumlu hem de olumsuz tutumu benzer oranlarda açıkladığını göstermiştir. Salgın gibi durumlarda karar verme mekanizmalarının doğru çalışması, fikir birli ğinin sağlanması ve ge- belerin en doğru ve sağlıklı bilgi kaynaklarına yönlendirilmeleri önemli olmaktadır. Bireylerin a şılanma oranlarını artırmak için hükümetler, medya, aşı şirketleri, sağlık çalışanları ve bilim insanları birlikte hare- ket etmelidir.