Öğretmenlerin örgütsel muhalefet düzeyleri

Abstract

Bu araştırmada öğretmenlerin örgütsel muhalefet algılarının farklı değişkenlerle ilişkisinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma nicel ve ilişkisel tarama modelinde olup Denizli ili Merkezefendi ilçesinde çalışan öğretmenlerden seçkisiz örneklem ile 392 öğretmenden veri toplanarak yapılmıştır. Çalışmada öğretmenlerin örgütsel muhalefet algıları en yüksek düzeyde dikey muhalefet boyutunda yüksek düzeyde olduğu görülürken bunu yatay muhalefet boyutu izlemiştir. En düşük düzey ise “Orta” düzeyde ve dışa aktarılmış muhalefet boyutundadır. Genel örgütsel muhalefet düzeyi ise “Yüksek” düzeydedir. Öğretmenlerin örgütsel muhalefet düzeyleri medeni duruma göre farklılık göstermez iken cinsiyet, öğrenim düzeyi, yaş, kıdem, sendikalılık üyelik durumu, çalıştığı kademe ve okul müdürünün yöneticilik kıdemine göre farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin örgütsel muhalefet düzeylerine ilişkin algılarının cinsiyetlerine göre dikey muhalefet boyutunda kadınlar lehine, dışa aktarılmış muhalefet boyutunda ise erkekler lehine daha yüksek olduğu görülmektedir. Eğitim düzeylerine göre dışa aktarılmış muhalefet boyutunda ve genel örgütsel muhalefet algısında lisans mezunlarına göre lisansüstü mezunu olan öğretmenlerin daha yüksek ortalamalara sahip oldukları görülmektedir. Yaşa göre dışa aktarılmış muhalefet boyutunda ve genel örgütsel muhalefet algılarında öğretmen yaşı düştükçe örgütsel muhalefet algısının daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Benzer şekilde kıdem azaldıkça örgütsel muhalefet düzeyinin dışa aktarılmış muhalefet ve genel olarak arttığı ve daha yüksek olduğu görülmektedir. Sendika üyelik durumuna göre yatay muhalefet boyutunda ortalamalara bakıldığında, sendikaya üye olan öğretmenlerin ortalamalarının üye olmayan öğretmenlerden daha yüksektir. Kademelerine göre yatay muhalefet boyutunda ilkokul kademesinde çalışan öğretmenlerle lise kademesinde çalışan öğretmenler arasında ve liselerde çalışanlar lehine yüksektir. Yönetici kıdemine göre en yüksek muhalefet düzeyinin bütün boyutlarda yöneticisinin kıdemi daha az olanlarda olduğu görülmüştür. Yöneticilerinin kıdemi az olan okullarda çalışan öğretmenlerin örgütsel muhalefet düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.