Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin mesleki yeterlik algıları

Abstract

Bu araştırma ile sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin mesleki yeterliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma nicel ve tarama modelindedir. Araştırmanın evreni Denizli Merkezefendi ilçesindeki resmi ilkokullarda çalışan sınıf öğretmenleridir. Bu öğretmenlerden kolay ulaşılabilir örneklem yöntemiyle 227 öğretmene ulaşılarak veri toplanmıştır. Araştırmada “Öğretmenler için Kaynaştırmayla İlgili Mesleki Yeterlik Gelişimi Ölçeği” kullanılarak veri toplanmıştır. Toplanan verilerin güvenirliği çok yüksek düzeydedir. Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin mesleki yeterliklerinin kaynaştırma öğrencisine yönelik tıbbi tanılama aşamalarıyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmada orta düzeyde iken diğer yeterlikleri yüksek düzeydedir. Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin mesleki yeterlik alt boyutlarına yönelik algılarının bütün boyutlarda ve genel ortalamada yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin kaynaştırma eğitimi mesleki yeterliklerinin bütün boyutlarda ve genel olarak yüksek derecesinde olması sınıf öğretmenlerinin bu konuda yeterli olduklarını ortaya koymaktadır. Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin mesleki yeterlik algılarının medeni durum, öğrenim düzeyi ve kariyer durumuna göre farklılık göstermediği ancak cinsiyet, yaş, kıdem, özel eğitim ile ilgili eğitim alma durumu ve sınıfındaki kaynaştırma kapsamındaki öğrenci sayısına göre ise anlamlı farklılık göstermiştir. Farklılıkların cinsiyete göre materyal tasarlama da kadınlar lehine yüksek olduğu, yaşa göre bütün boyutlarda ve genel olarak 36-40 yaş ve yaşı küçük olanlar lehine yüksek olduğu saptanmıştır. Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin mesleki yeterlik algıları kıdeme göre bireyselleştirilmiş eğitim programı, görev ve sorumluluklar, aile eğitimi/işbirliği ve genel algılarında 11-20 yıl kıdemlilerin daha yüksek yeterlikte oldukları saptanmıştır. Burada kıdemin ve tecrübenin önemi ortaya çıkmaktadır. Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin mesleki yeterlik algılarının özel eğitim ile ilgili eğitim alma durumuna göre bu konuda eğitim alanlar lehine bütün boyutlarda ve genel olarak yüksek olduğu tespit edilmiştir. Kaynaştırma eğitiminde mesleki yeterliği özel eğitim ile ilgili eğitim almanın arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Kaynaştırma eğitimine ilişkin sınıf öğretmenlerinin mesleki yeterlik algılarının sınıfındaki kaynaştırma kapsamındaki öğrenci sayısına göre tanılama ve değerlendirme, görev ve sorumluluklar ve yasal düzenlemeler boyutlarıyla genel algılarının öğrencisi sayısı 1 ve 2 olanların sınıfında kaynaştırma kapsamında öğrencisi olmayanlardan daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin özel eğitim ile ilgili eğitim almaları, bu konuda yeterliklerini arttırmaları için desteklenmeleri önerilmiştir.