Duygusal emek ve tükenmişlik arasındaki ilişki: Denizli İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı devlet okullarında bir araştırma

Abstract

Hizmet sektörünün en önemli parçalarından birisi olan öğretmenlik mesleği, yoğun duygusal emek gerektiren ve bu nedenle tükenmişlik riski taşıyan bir meslektir. Öğretmenler sadece eğitimden sorumlu oldukları çocuklara karşı değil, okullardaki ve milli eğitim bakanlığına bağlı idarecilere, çocuklarının gelecekleri için iyi eğitim almalarını isteyen velilere karşı da sorumluluk sahibidirler. Bu kadar etmenin olduğu bir ortamda öğretmenler hepsi arasında bir bağ noktasındadır. Bu sürecin yönetilmesi için öğretmenler gerçek duygularını gizleyerek, şartlara göre duygular sergilemeye çalışmakta ve yüksek duygusal emek sarf etmektedirler. Bu araştırma Denizli ili merkez ilçeleri olan Merkezefendi ve Pamukkale ilçelerinde çalışmakta olan 342 öğretmenden anket yöntemi ile toplanan verilerin incelenmesi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında toplanan verilerin istatistik programı olan SPSS ile analizleri yapılmıştır. Bu analizler öncesinde ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlik testleri yapılmıştır. Öğretmenlerin duygusal emekleri ile tükenmişlikleri arasındaki ilişkiyi incelemek için üç boyuttan oluşan duygusal emek ölçeği ile iki boyuttan oluşan tükenmişlik ölçeğinden yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre yüzeysel rol yapma ve samimi davranışların, tükenme ve uzaklaşma hissi arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişkide olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte derinden rol yapma ile tükenme ve uzaklaşma arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

The teaching profession, which is one of the most important parts of the service sector, is a profession that requires intense emotional labor and therefore carries the risk of burnout. Teachers have a responsibility not only to the children they are responsible for educating, but also to the administrators in schools and under the Ministry of National Education, and to the parents who want their children to receive a good education for their future. In an environment with so many factors, teachers are the link between them all. In order to manage this process, teachers hide their real emotions, try to display emotions according to the conditions and exert high emotional labor. This research was carried out by examining the data collected by questionnaire method from 342 teachers working in Merkezefendi and Pamukkale districts of Denizli province. The data collected within the scope of the research were analyzed with the statistical program SPSS. Before these analyzes, validity and reliability tests of the scales were conducted. In order to examine the relationship between teachers' emotional labor and burnout, emotional labor scale consisting of three dimensions and burnout scale consisting of two dimensions were used. According to the results obtained, it was determined that superficial role-playing and sincere behaviors had a positive and significant relationship between exhaustion and feelings of distancing. However, no significant relationship was found between deep role-playing and burnout and distancing.