AKTİF İŞGÜCÜ PİYASASI POLİTİKALARININ ETKİ DEĞERLENDİRMESİ: DENİZLİ İLİ ÖRNEĞİ

Abstract

Türkiye’ de 2000’ li yıllardan itibaren önem kazanan ve özellikle kadınlar, genç işsizler ve diğer dezavantajlı gruplara yönelik olarak tasarlanan aktif işgücü piyasası politikaları, Türkiye İş Kurumu eliyle uygulanmaktadır. Kamu istihdam hizmetleri sunan bu kurumun son yıllardaki öncelikli hedeflerinden birisi, sınıf içi ve işbaşında eğitimlerle bireylerin istihdam olanaklarını artırmaktır. Çalışma, bu politikalar dahilinde faaliyete geçirilen kurslardan istihdam garantili meslek eğitim kurslarına, uzmanlaşmış beceri edindirme merkezleri projesine, istihdam garantisiz mesleki eğitim kurslarına ve işbaşı eğitim programlarına odaklanarak, bahsi geçen programların Denizli ili örneğinde etki değerlendirmesini yapmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla yarı deneysel yöntem kullanılmış; deney ve kontrol gruplarının oluşturulmasında bireylerin gözlenebilir özellikleri dikkate alınmıştır. Telefon aracılığıyla ve 2012-2013 yılları arasında İŞKUR’ a kayıtlı 536 işsiz bireyle yapılan anket çalışmasının temel bulgularına göre, programlar özellikle kadınların istihdamını artırma üzerinde belirleyici bir etki yaratabilmektedir. Ancak çocuk bakım hizmetlerinin kamusal olarak karşılanması bu hususta etkinliği artırabilecektir. Eğitim durumu ve yaş, kurs mezunlarının istihdama katılmasını doğrudan artıran etkiye sahip etkenler olmamaktadır. İşgücüne dahil olmama sebepleri arasında özellikle ev işleriyle meşgul olma öne çıkmaktadır. Gençlerin istihdama katılımı ile program mezuniyeti arasında ilişki olmadığı bulgulanmıştır. İşbaşı eğitim programları, sınıf içi eğitim programlarıyla karşılaştırıldığında istihdam konusunda daha etkilidir. Program mezunlarının beceri kazanmaya ve katıldıkları programlara ilişkin görüşleri genellikle olumludur. Ancak program mezunlarının aldıkları mesleki eğitim ile çalıştıkları meslek arasındaki bağıntı zayıftır. Genel olarak bütün programların ortak noktası, bireyin kazandığı mesleki becerinin uygun alanlarda istihdama aktarılamamasıdır.