Türkiye'de barro sefalet indeksi ile yoksulluk arasındaki ilişki: Toda-Yamamoto nedensellik analiz

Abstract

Dünyada 2008 krizi tüm ülkeleri etkilediği gibi Türkiye’yi de olumsuz yönde etkilemiştir. Kriz sonrası dönemde Türkiye’de yoksulluk oranlarında artış meydana gelmiş, refah düzeyi düşmüş, enflasyon ve işsizlik düzeyindeki artışlarla birlikte ekonomik hoşnutsuzluk artış göstermiştir. Bu durum ekonomide hoşnutsuzluk indeksi olarak da bilinen sefalet indeksi ile ifade edilmektedir. Sefalet indeksi ilk olarak Arthur Okun tarafından öne sürülmüş olup Robert Barro tarafından geliştirilmiştir. Barro sefalet indeksi işsizlik, enflasyon ve faiz oranı arttığında yükselmekte büyüme oranı arttığında ise azalmaktadır. Sefalet indeksi aynı zamanda bir toplumda refah düzeyini göstermesi açısından da önem arz etmektedir. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye’de 2006-2022 yılları arasında Barro sefalet indeksi ile yoksulluk arasındaki nedensellik ilişkisinin analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Bu çerçevede değişkenler arasındaki ilişkiler yapılan birim kök testi ve gecikme uzunluğu sonucuna uygun olarak Toda-Yamamoto nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Yapılan nedensellik testi sonuçlarına göre yoksulluk ile Barro sefalet indeksi arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisine rastlanmıştır.