Akciğer kanseri hücrelerinde achillea alimeana’nın antikanser özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Akciğer kanseri, dünya genelinde kansere bağlı ölümlerin başlıca nedenlerinden biridir ve önemli bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Son yıllarda tanı ve tedavi alanında önemli ilerlemeler kaydedilmiş olmasına rağmen, akciğer kanseri hastalarının prognozu genellikle tatmin edici değildir. Günümüzde kanser hastaları, konvansiyonel tedavilerin yanı sıra alternatif ve tamamlayıcı tedavileri de sıklıkla tercih etmektedir. Bitkisel preparatlar ve fitokimyasallar, bu tedavi yöntemlerinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Achillea cinsine ait bitkiler geleneksel tıpta yaygın olarak kullanılmakta ve antienflamatuvar, antioksidan ve antikanser özellikleri gibi çeşitli biyolojik aktiviteleri ile dikkat çekmektedir. Achillea alimeana, 2022 yılında Denizli ilinin Çameli ilçesinde (Türkiye) keşfedilen yeni bir bitki türüdür. Bu bitkinin biyolojik aktiviteleri hakkında sınırlı bilgi bulunmaktadır. Bu çalışma, A. alimeana’nın iki farklı insan akciğer kanseri hücre hattı (A549 ve H1975) üzerindeki potansiyel biyolojik etkilerini aydınlatmayı hedeflemiştir. Bu kapsamda bu hücre hatları kullanılarak, A. alimeana’nın sitotoksik etkileri in vitro olarak incelenmiş, Annexin V boyama, lüsiferaz aktivite analizi ve RT-PZR yöntemi ile apoptotik etkileri belirlenmiş ve migrasyon ve invazyon kapasitesi değerlendirilmiştir. Sonuçlar A. alimeana’nın her iki akciğer kanseri hücresinin farklı derecede antiproliferatif etkiye sahip olabileceğini ve farklı sinyal yollarını kullanarak apoptotik ve nekrotik ölümü tetiklediğini göstermiştir. Ayrıca hücrelerin migrasyon ve invazyon yeteneklerini engelleyerek anti-migratif ve anti-invaziv özellikler sergilemiştir. Bu tez çalışması literatüre yeni antikanserojenik etkiye sahip bir bitkinin tanımlanmasını sağlamıştır. İleride yapılacak çalışmalarda bu bitkinin içerisindeki etken maddelerin izole edilmesi, tek başına yeni ilaç etken maddelerinin tanımlanmasına ve yüksek ekonomik çıktıların üretilmesine olanak sağlayabilir.

Lung cancer is one of the leading causes of cancer-related deaths worldwide and is considered a major public health problem. Although significant progress has been made in diagnosis and treatment in recent years, the prognosis of lung cancer patients is often unsatisfactory. Today, cancer patients often prefer alternative and complementary treatments in addition to conventional treatments. Herbal preparations and phytochemicals constitute an important part of these treatment methods. Plants belonging to the genus Achillea are widely used in traditional medicine and attract attention with their various biological activities such as anti-inflammatory, antioxidant and anticancer properties. Achillea alimeana is a new plant species discovered in Çameli district of Denizli province (Türkiye) in 2022. There is limited information about the biological activities of this plant. This study aimed to elucidate the potential biological effects of A. alimeana on two different human lung cancer cell lines (A549 and H1975). In this context, using these cell lines, the cytotoxic effects of A. alimeana were examined in vitro, its apoptotic effects were determined by Annexin V staining, luciferase activity analysis, and RT-PCR method as well as evaluating its migration and invasion capacity. The results showed that A. alimeana may have different degree of antiproliferative effect on both cell lines, triggering apoptotic and necrotic death using different signaling pathways. It also exhibited anti-migratory and antiinvasive properties by inhibiting the migration and invasion abilities of the cells. This thesis study has provided the identification of a plant with new anticarcinogenic effects in the literature. In future studies, isolating the active ingredients in this plant may allow for the identification of new drug active ingredients and the production of high economic outputs.