Serbest muhasebeci mali müşavirlerin yetki ve sorumluluklarının değerlendirilmesi: Denizli ili örneği

Abstract

Vergi gelirlerinin etkin ve verimli bir şekilde toplanmasında önemli bir role sahip olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin (SMMM) hizmet verdikleri vergi mükellefleri ile yaptıkları sözleşmelere istinaden ve ilgili yasalar bağlamında yerine getirmek zorunda oldukları görev ve sorumlulukları ile sahip oldukları bazı hak ve yetkileri bulunmaktadır. Muhasebe ile ilgilenen diğer taraflara da ihtiyacı olan bilgiyi eksiksiz ve zamanında ulaştırmayı hedefleyen SMMM meslek mensuplarının görev ve sorumlulukları ile hak ve yetkileri bağlamında yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlara ilişkin beklentileri ve çözüm önerileri de söz konusudur. SMMM meslek mensuplarının görev ve sorumlulukları ile hak ve yetkileri konusunda yapılan kapsamlı literatür araştırmalarını ve bu araştırmalardan yola çıkılarak yapılan saha araştırmasının sonuçlarını konu alan bu tez çalışmasının birinci bölümünde; bir bilim dalı olarak muhasebe kavramına, muhasebe mesleğinin önemine, muhasebe mesleğinin gelişimini etkileyen faktörlere ve mesleğin hukuki (yasal) gelişim sürecine değinilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümümde; SMMM meslek mensuplarının vergi mükellefi adına yerine getirdikleri görev ve sorumluluklarının kapsamı detaylıca açıklanmış ve bu görev ve sorumluluklar çerçevesinde yaşanan sorunlar hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümün son kısmında ise, SMMM meslek mensuplarının sahip oldukları hak ve yetkileri ile yine bu hak ve yetkiler bağlamında yaşadıkları sorunlar incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, SMMM meslek mensuplarının görev ve sorumlulukları ile hak ve yetkileri bağlamında yaşadıkları sorunları belirlemek ve bu sorunlara yönelik beklentilerini ve çözüm önerilerini araştırmak amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında, Denizli ilinde faaliyet gösteren SMMM meslek mensupları ile derinlemesine mülakat gerçekleştirilmiş ve elde edilen veriler nitel analiz yöntemine göre değerlendirilmiştir.

Certified public accountants (CPA’s) have an important role in collecting tax revenues. Therefore, there are quite a few duties and responsibilities which are CPA’s have to perform in the context of related laws and based on the contracts which are arranged with taxpayers. Besides these duties and responsibilities, CPA’s have some rights and authorities with respect to the relevant laws and regulations. CPA’s who set out to inform the related other parties have some difficulties in respect of these accounting duties, responsibilities, rights and authorities. Also with in the context of these difficulties, CPA’s have some expectations and solution offers. This thesis includes comprehensive literature studies which is related to CPA’s duties, responsibilities, rights and authorities. Also, the thesis covers a field research relevant to CPA’s difficulties, their expectations and solution offers. In the first part of this thesis, accounting concept, historical development of accounting/accounting professions and CPA’s importance for societies were clarified. In the second part of the thesis, CPA’s duties, repsponsibilities, rights and authorities were explained with respect to related laws and regulations. In the second part of thesis, the difficulties which are experienced by CPA’s were discussed in detail. In the research part of the thesis, CPA’s difficulties, expectations and solution offers related to their duties, responsibilities, rights and authorities were investigated. For this investigation, in depth interviews were applied to CPA’s in Denizli city. The investigation results were evaluated with qualitative analysis method