Ugarit Krallığı’nın sosyo-ekonomik tarihi

Abstract

MÖ 2. binyılda Doğu Akdeniz ticaretinin kilit noktası olan Ugarit ülkesinde 1928’de başlayan arkeolojik kazılar sayesinde pek çok dilde çivi yazılı tablet gün yüzüne çıkarılmıştır. Çalışmanın ana kaynakları olan Akad, Hurri, Ugarit dillerindeki çivi yazılı tabletler ve arkeolojik buluntular temel alınarak oluşturulan eserler (PRU, KTU, RS, RSO, UGARITICA) ülkenin siyasi, sosyal, ekonomik ve dini yaşamına dair bilgi vermektedir. Bununla birlikte bu kaynaklar ülkenin kozmopolit nüfus yapısını da gözler önüne sermektedir. Ugarit önce Mısır sonra Hitit Devleti’nin egemenliğine girmiş olup Kuzey Suriye’de diğer kentlerden birçok bakımdan ayrılmıştır. Ülkenin sosyal yapısına bakıldığında toplumun sınıflara ayrıldığı görülse de sınıflar arasında keskin bir hat bulunmadığı göze çarpmaktadır. Bununla birlikte belgelerde genellikle kral ve hanedan üyelerinin faaliyetlerine yer verilmesinden dolayı belgelerde halkın gündelik yaşamına ilişkin bilgiler çok geniş bir yer tutmaz. Günlük yaşama ilişkin bilgi kısıtlılığını Ugarit dini yaşamında da görmek mümkündür. Yine de bu kısıtlı bilgiler bize Ugarit toplumunun çok tanrılı bir dine sahip olduğunu ve tanrı, tanrıça isimleri ve görevleri bakımından da Mezopotamya, Mısır ve Kenan toplumlarından etkilenmiş olduğunu göstermektedir. Diğer yandan Ugarit, kullandığı yazı sisteminin günümüzde kullanılan alfabetik yazı stilinin oluşmasına katkısıyla ortak kültürel mirasın teşekkülü anlamında önemli bir aktördür. Ülkenin iklimi ve coğrafi konumu hem tarımsal hem ticari faaliyetlerinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır. Ülkede tarımsal üretimin yanında metal işleme ve zanaatkârlık sayesinde ticari faaliyetler daha da zenginleşmiştir. Bu doğrultuda ülkede bulunmayan ham maddeler ithal edilip işlenerek ihraç edilmiştir. Dolayısıyla Ugarit ülkesine has metalürji endüstrisi ortaya çıkmıştır. Ugarit’in bir diğer önemi de onun ticari faaliyetlerde aracı rol oynamasıdır. Nitekim başka bölgelerden gelen mallar Ugarit’in önemli limanlarında toplanmış ve Ugarit aracılığıyla diğer ülkelere hem kara hem denizden taşınmıştır. Ugarit’in bu sayede sağladığı temaslar krallığın tüm siyasi ve kültürel tarihini etkilemiştir

Cuneiform tablets in many languages have been unearthed thanks to archaeological excavations that began in 1928 in the country of Ugarit, which was a key point of Eastern Mediterranean trade in the 2nd millennium BC. The main sources of the study, cuneiform tablets in Akkadian, Hurrian, Ugaritic languages and works based on archaeological findings (PRU, KTU, RS, RSO, UGARITICA), provide information about the political, social, economic and religious life of the country. Moreover, these sources also reveal the cosmopolitan population structure of the country. Ugarit came under the rule of Egypt and then the Hittite State, and was distinguished from other cities in Northern Syria in many ways. When we look at the social structure of the country, it is noticeable that although the society is divided into classes, there is no sharp line between the classes. However, since the documents generally include the activities of the king and members of the dynasty, information about the daily life of the people does not take up much space in the documents. It is also possible to see the limited knowledge about daily life in the religious life of Ugarit. However, limited information shows that the Ugaritic society had a polytheistic religion and that they were influenced by Mesopotamian, Egyptian and Canaanite societies in terms of the names and duties of their gods and goddesses. On the other hand, Ugarit is an important actor in the formation of a common cultural heritage, as the writing system it used contributed to the formation of the alphabetic writing style used today. The country’s climate and geographical location have played an important role in shaping both agricultural and commercial activities. In addition to agricultural production, commercial activities in the country have become even richer thanks to metalworking and craftsmanship. In this regard, raw materials that were not available in the country were imported, processed and exported. Therefore, a metallurgical industry specific to the country of Ugarit emerged. Another importance of Ugarit is its role as an intermediary in commercial activities. As a matter of fact, goods coming from other regions were collected in the important ports of Ugarit and transported to other countries via Ugarit, both by land and sea. The contacts that Ugarit achieved in this way influenced the entire political and cultural history of the kingdom.