Kemoterapi Tedavisi Alan Çocuklarda Oral Mukozitin Yaşam Kalitesine Etkisi: Tanımlayıcı Araştırma

Abstract

Amaç: Bu araştırma, pediatrik hematoloji-onkoloji klinikle- rinde kemoterapi tedavisi alan çocuklarda oral mukozitin (OM) yaşam kalitesine etkisini incelemek amac ı ile gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu ara ştırmanın örnekle- mini kemoterapi tedavisi alan 58 çocuk olu şturmuştur. Verilerin top- lanmasında “Çocuk ve Ebeveyn Bilgi Formu”, “Dünya Sağlık Örgütü Mukozit Değerlendirme İndeksi”, “Uluslararası Çocuk Mukozit De- ğerlendirme Ölçe ği [Children's International Mucositis Evaluation Scale (ChIMES)]” ve “7-12 Ya ş Pediatrik Onkoloji Hastalar ı Yaşam Kalitesi Ölçeği Çocuk Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde; ta- nımlayıcı istatistiksel yöntemler, Spearman korelasyon analizi, bağım- sız örneklem t-testi ve ANOVA analizi kullan ılmıştır. Bulgular: Kemoterapi tedavisi öncesi (0. gün) çocukların tamamının (%100) mu- kozit derecesi, 0 derece olarak tanımlanmıştır. Kemoterapi tedavisinden 10 gün sonra çocuklarda farkl ı derecelerde mukozit görülmüştür. Ke- moterapi tedavisi alan çocuklarda geli şen OM ile ya şam kalitesi ara- sında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur (p<0,01). Çocukların Dünya Sa ğlık Örgütü Mukozit De ğerlendirme İndeksine göre mukozit derecesi arttıkça ChIMES’e göre ağrı puan ortalamaları- nın yükseldiği saptanmıştır. Çocukların mukozit derecesi ile ağrı puan ortalamaları (r=0,948**, p<0,01) ve ya şam kalitesi puan ortalamalar ı (r=0,614**, p<0,01) aras ında pozitif yönde çok güçlü düzeyde ili şki bulunmuştur. Sonuç: Çocuklarda mukozit derecesinin artması ile ağrı puanlarının arttığı ve bunlara paralel olarak yaşam kalitesinin de azal- dığı görülmüştür. Kemoterapi tedavisi alan çocuklarda yaşam kalitesi- nin artırılması için ağız içinin her gün de ğerlendirilmesi ve mukozit gelişme durumunun değerlendirilerek, çocuklarda mukozit gelişiminin mümkün olduğunca azaltılması ve mukozite ba ğlı ağrının azaltılma- sına ilişkin önlemlerin erken dönemde alınması önerilir.