Minör cerrahi işlem planlanan çocukların otonomisine yönelik ebeveyn öz yeterliliğinin preoperatif anksiyeteye etkisinin incelenmesi

Abstract

Cerrahi işlem planlanan çocukların yaşadığı preoperatif anksiyete, çocukların hastaneye yatış sürecinde oryantasyonlarını ve anestezi indüksiyonuna uyumunu olumsuz etkilemektedir. Ebeveynlerin bu süreçte çocukların ihtiyaçlarına yönelik sağladığı öz yeterlilik davranışları çocukların preoperatif anksiyete ile baş etmesini kolaylaştırabilmektedir. Bu araştırmanın amacı, minör cerrahi işlem planlanan çocukların otonomisine yönelik, ebeveyn öz yeterliliğinin preoperatif anksiyeteye etkisinin incelenmesidir. Kesitsel ve ilişki arayıcı tipte planlanan araştırmaya, dahil edilme kriterlerini karşılayan 3-6 yaş arası 100 çocuk ve ebeveyni alınmıştır. Araştırmanın evrenini Bursa İl Sağlık Müdürlüğü bünyesine bağlı Bursa Şehir Hastanesi Çocuk Cerrahi Kliniği’ne yatışı yapılan çocuk ve ebeveynleri oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında ‘‘Tanımlayıcı Bilgi Formu’’, ‘‘Yale Modifiye Preoperatif Anksiyete Ölçeği Çocuk Formu (YMPAÖÇF)’’, ‘‘Minör Cerrahide Çocuk Otonomisine Yönelik Ebeveyn Öz Yeterlik Ölçeği (MCÇOYEÖS)’’ kullanılmıştır. İstatistiksel analizler SPSS (IBM SPSS Statistics 27) adlı paket program kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın yürütülebilmesi için Pamukkale Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Tıbbi Etik Kurulu’ndan ve Bursa Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü Şehir Hastanesi Başhekimliği’nden kurum izni alınmıştır. Çalışma sonucunda ebeveyn öz yeterliliğinin preoperatif anksiyeteye etkisinin olduğu (p<0,05), ebeveyn öz yeterliliği arttıkça çocukların kendisine yapılacak tıbbi işlemler konusunda bilgisinin arttığı (p<0,001), hastaneye yatış öyküsünün preoperatif anksiyeteyi etkilediği (p=0,024), çocuğun kendisine yapılacak işlemler hakkında bilgi varlığı preoperatif anksiyeteyi azalttığı (p<0,001) kanıtlanmıştır.

Preoperative anxiety experienced by children who are scheduled for surgery negatively affects their orientation and compliance with anesthesia induction during hospitalization. Self-efficacy behaviors provided by parents for the needs of children in this process may facilitate children to cope with preoperative anxiety. The aim of this study was to examine the effect of parental self-efficacy on preoperative anxiety regarding the autonomy of children scheduled for minor surgery. In this cross-sectional and correlational study, 100 children aged 3-6 years and their parents who met the inclusion criteria were included. The population of the study consisted of children and their parents who were hospitalized in Bursa City Hospital Pediatric Surgery Clinic under Bursa Provincial Health Directorate. ''Descriptive Information Form'', ''Yale Modified Preoperative Anxiety Scale Child Form (YMPCASC)'', ''Parental Self-Efficacy Scale for Child Autonomy in Minor Surgery (PPSASC)'' were used to collect the data. Statistical analyses were performed using the SPSS (IBM SPSS Statistics 27) package program. Institutional permission was obtained from Pamukkale University Non-Interventional Clinical Research Medical Ethics Committee and Bursa Governorship Provincial Health Directorate City Hospital Chief Physician's Office for the conduct of the study. As a result of the study, it was proved that parental self-efficacy had an effect on preoperative anxiety (p<0,05), as parental self-efficacy increased, children's knowledge about the medical procedures to be performed on them increased (p<0.001), hospitalization history affected preoperative anxiety (p=0,024), and the presence of information about the procedures to be performed on the child decreased preoperative anxiety (p<0.001).