Kargı-İskilip Eosen Yaşlı Denizaltı Yelpaze Sistemlerinin Depolanma Özellikleri ve Tektono-Sedimanter Gelişimi (Çorum, K-Türkiye)

Abstract

Kuzey Anadolu Fayı'nın güney kesiminde yer alan Kargı-İskilip Eosen çökelleri, K-Türkiye'de Kargı ve Çorum yerleşimleri arasında çok iyi yüzeylenmektedir. Bu Eosen çökelleri denizaltı yelpaze ve yelpaze delta sistemleri olarak gözlenmektedir. Denizaltı yelpaze sistemi; çakıltaşı, kumtaşı, silttaşı, grimsi renkli şeyl ve çamurtaşı ardalanması gibi kırıntılı çökellerle karakterize edilirken, Fan delta sistemi de, yer yer çakıllı kumtaşları, silttaşları ve kömür damarları ile temsil edilmektedir. Bu çalışmada, İskilip Grubu'na dahil olan Kargı-İskilip Eosen çökelleri (Hacıhalil, Yoncalı ve Karabalçık formasyonları) detaylı olarak incelenmiş, çökelme ortamlarını ve süreçlerini gösteren tortul fasiyesler ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışma için, sistematik olarak altı adet ölçülü tortul kesit (MSS) alınmış ve sekiz adet tortul fasiyes tanımlanmış ve yorumlanmıştır. Dikey ve yanal yöndeki fasiyes değişiklikleri; Kargı-İskilip Eosen çökellerinin güneyden kuzeye doğru regresif karakterde olduğunu göstermektedir. İncelenen alanda iyi yüzeylenen kesitler, Kargı-İskilip çökellerinin özellikle fliş karakterinde (Alt Eosen) temsil edildiğini ve kademeli olarak, kömürlü ince taneli çökellerle ardalanmalı iri taneli kırıntılılar ile karakterize edilen yelpaze deltasına (Orta Eosen) geçtiğini göstermektedir. Ayrıca Alt Eosen yaşlı denizel çökellerle eşyaşlı-sedimenter çökelim olarak yüzeylenen volkanik kayaçlar da yaygın olarak görülmektedir. “Piggy-back” bir havza şeklinde oluşan inceleme alanında, eşyaşlı-sedimanter büyüme fayları da havza dolgusunun derinleşmesinde etkin rol oynamaktadır.