Karia ve Lykia bölgelerinde Erken ve Orta Demir Çağı

Abstract

MÖ 12. yüzyılda Geç Tunç Çağı’nın ekonomik, askeri, iklimsel ve göç dolaylı son bulmasının ardından tüm Ege ve Akdeniz’de olduğu gibi Anadolu’da da önemli değişimler yaşanmıştır. Başkent Hattuşa terkedilmiş, Troia VI deprem sonucu yıkılmıştır. Bu dönemle beraber Ege Akdeniz bölgesini etkisi altına alan göç dalgaları Anadolu’yu da etkilemiştir. Verimli coğrafyalarından dolayı göçle gelen halkın tercihi olan Güneybatı Anadolu Bölgesi’nde, yerleşik halklar ve göçle gelen halklar yeni kültür bölgeleri oluşturmuşlardır. Hem göçlerle gelen halkların geldikleri bölgelerden beraberinde getirdikleri kültürleri hem de ticaretle beraber yaşanan kültür aktarımı Karia ve Lykia Bölgeleri’nde hem mimari hem de seramiklerinde gözlemlenmektedir. Attika ve Dodecannese etkilerinin görüldüğü bölgede ayrıca Güneybatı Anadolu’ya komşu olan bölgelerin de etkileri de söz konusudur. MÖ 12. yüzyıl ile MÖ 8. yüzyıl sonu/7. Yüzyıl başı arasındaki sürede hem Karia hem de Lykia Bölgeleri’nde Erken ve Orta Demir Çağı izleri özellikle geometrik bezemeler çevresinde şekillenmiş bu sebeple de Protogeometrik ve Geometrik Dönem olarak da adlandırılmıştır. Bu bağlamda tez kapsamında Karia ve Lykia bölgelerinde yer alan yerleşimlerin Erken Demir Çağı’na geçişinden, Orta Demir Çağı sonuna kadar gelişimi ve değişimi seramik, mimari ve küçük buluntular ışığında karşılaştırılarak incelenmiştir.

After the end of the Late Bronze Age in the 12th century BC, significant economic, military, climatic and migration changes occurred in Anatolia and all the Aegean and Mediterranean regions. The capital Hattusa was abandoned, and Troy VI was destroyed by an earthquake. During this period, migration waves from the Aegean and Mediterranean regions also affected Anatolia. In the Southwestern Anatolia Region, which was preferred by migrants due to its fertile geography, migrants and their peoples formed new cultural regions in large numbers. Both the cultures brought together by migrants and the cultural transfer experienced through trade are seen in both the architecture and ceramics of the Caria and Lycia regions. Relations between Attica and the Dodecanese Islands are also present in large regions and in regions adjacent to Southwestern Anatolia. Between the 12th century BC and the end of the 8th century/7th century BC. In the period from the beginning of the century to the Early and Middle Iron Age, traces in both Caria and Lycia regions were shaped especially around geometric ornaments and therefore also called the Protogeometric and Geometric Period. In this context, within the scope of the thesis, the development and change of settlements in Caria and Lycia regions from the Early Iron Age to the Middle Iron Age were examined according to the compatibility between ceramics, architecture and small finds.