Türkiye ekonomisinde mali sürdürülebilirlik ve kamu borç yönetimi: 2006-2024 dönemi üzerine bir inceleme

Abstract

Bu doktora tezinde, Türkiye’de mali sürdürülebilirlik 2006:Q1–2024:Q2 dönemi arasında çeyreklik veriler kullanılarak Fourier Autoregressive Distributed Lag (FARDL) yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, ele alınan dönemde Türkiye ekonomisinde makroekonomik değişkenlerdeki dalgalanmaların, faiz dışı fazla aracılığıyla kamu borcu sürdürülebilirliği üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Bu kapsamda, mali sürdürülebilirliğin teorik temellerini oluşturan ve literatürde öne çıkan Hamilton ve Flavin (1986) ile Bohn (1998) yaklaşımları dikkate alınmış; bu yaklaşımlar FARDL yöntemi çerçevesinde ampirik olarak test edilmiştir. Bunun yanında, faiz dışı fazla üzerinde etkili olabileceği düşünülen temel makroekonomik değişkenler kullanılarak iki ayrı FARDL modeli oluşturulmuş ve mali sürdürülebilirlik karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Elde edilen bulgular, Türkiye ekonomisinin mali yapısının sürdürülebilir olduğunu ancak bu sürdürülebilirliğin zayıf bir düzeyde gerçekleştiğini göstermektedir. Bu sonuç, politika yapıcılar açısından dikkatle değerlendirilmesi gereken bir durumu ortaya koymaktadır.

In this doctoral thesis, fiscal sustainability in Turkey was analyzed using the Fourier Autoregressive Distributed Lag (FARDL) method using quarterly data between 2006:Q1–2024:Q2. The main purpose of the study is to examine the effects of the transformations in macroeconomic variables in the period after 2006:Q1 on public debt sustainability through the primary surplus. In this context, the approaches of Hamilton and Flavin (1986) and Bohn (1998), which constitute the theoretical foundations of fiscal sustainability and are prominent in the literature, were taken into consideration; these approaches were tested empirically within the framework of the FARDL method. n addition, two separate FARDL models were created using basic macroeconomic variables that are thought to have an impact on the primary surplus, and fiscal sustainability was examined comparatively. The findings obtained show that the fiscal structure of the Turkish economy is sustainable, but this sustainability is at a weak level. This result reveals a situation that should be carefully evaluated by policy makers.