Somut ve Somut Olmayan Kültürel Mirasın Tespiti ve Turizm Açısından Değerlendirilmesi: İzmir Çiğli İlçesi Örneği

Abstract

İzmir Körfezi'nin kuzeyinde, Gediz nehrinin oluşturduğu ovada kurulan Çiğli, kuzeyinde Menemen, doğusunda Karşıyaka ilçeleri ile komşudur. Çiğli geniş bir kıyı ovasına ve önemli sulak alanlara sahiptir. Bu durum sanayi faaliyetlerinin bu bölgede yoğunlaşmasına ve Çiğli'nin İzmir'in önemli ilçelerinden biri olmasına olanak sağlamıştır. 19. yüzyılın sonlarına doğru Balkan ülkelerinden dış göç almaya başlayan bölgeye, 1966 yılında Muş Varto ve Erzurum Hınıs depremlerinde zarar gören insanlar yerleştirilmiştir. Yıllar içerisinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da yaşayanların bölgeye göçü ilçenin demografik yapısını şekillendirmiş ve kültürel çeşitliliği ortaya çıkarmıştır. 1992 yılında Karşıyaka'dan ayrılarak ilçe durumuna gelen Çiğli'de, İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 8 adet kültürel varlık tescillenmiştir. Ayrıca ilçe sınırları içerisinde yer alan ulusal mevzuat ve uluslararası sözleşmeler ile koruma altında olan doğal sit ve arkeolojik sit alanları mevcuttur. Tezin ana konusunu oluşturan tüm kültürel ve doğal miras unsurları ile ilçe için önem arz eden diğer ögeler kategorize edilmiş ve ayrıntılandırılmıştır. Somut olmayan kültürel mirasa konu değerler ise, UNESCO'nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'nde yer alan unsurların ilçedeki yansımaları üzerinden ele alınmıştır. Çalışmada incelenen tüm kültürel, doğal, somut ve somut olmayan kültürel miras bileşenlerinin, kültürel miras bağlamında kültür turizmi ve ekoturizm açısından potansiyeli değerlendirilmiş bu potansiyeli devam ettirmek ve geliştirmek için Çiğli'nin önemli doğal ve kültürel miras içeriklerine sahip olduğu saptanmış ve bunların Çiğli'de sürdürülebilir kültürel turizmin gelişimine katkı sağlayabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Established on the plain formed by the Gediz River in the north of the Gulf of Izmir, Çiğli borders Menemen to the north and Karşıyaka to the east. Çiğli has a wide coastal plain and important wetlands. This situation has enabled industrial activities to concentrate in this region and Çiğli to become one of the important districts of Izmir. Towards the end of the 19th century, the region began to receive external migration from the Balkan countries, and in 1966, people who suffered losses in the Muş Varto and Erzurum Hınıs earthquakes were settled in the region. Over the years, the migration of people living in Eastern and Southeastern Anatolia to the region has shaped the demographic structure of the district and reve aled its cultural diversity. In Çiğli, which became a district by separating from Karşıyaka in 1992, 8 cultural assets have been registered by the İzmir Number 1 Cultural Heritage Protection Regional Board. Furthermore, there are natural and archaeological sites within the district borders that are protected by national legislation and international agreements. All cultural and natural heritage elements that constitute the main subject of the thesis and the other elements that are important for the district have been categorized and detailed. The values that are subjects to intangible cultural heritage are discussed through the reflections of the elements included in UNESCO's Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity in the district. In the study, all cultural, natural, tangible and intangible cultural heritage components examined have been evaluated in terms of cultural tourism and ecotourism in the context of cultural heritage, and it has been determined that Çiğli has important natural and cultural heritage contents to maintain and develop this potential, and it has been concluded that these could contribute to the development of sustainable cultural tourism in Çiğli.